تبریز «ام‌الهیئات» و شهر فریادهای «شاخسِی واخسِی»

فرارسیدن محرم و عزاداری حسینی در اقصی نقاط جهان، عشق و ارادت به سالار شهیدان را به نمایش می‌گذارند. مردم مناطق مختلف ایران نیز در این ماه در قالب، #هیئات‌_عزاداری، #زنجیرزنی و #سینه‌زنی سر از پا نشناخته و با اشک، آه و ماتم و برگزاری مراسم #سوگواری، یاد و خاطره #امام_حسین (ع) و یاران با وفایش را گرامی می‌دارند.

پرچم ماتم حسینی قرن‌هاست که با وجود فراز و نشیب‌های مختلف به همت عاشقان امامت در دیار #آذربایجان همچنان در اهتزاز است. مردم منطقه آذربایجان همه ساله مراسم عزاداری محرم و صفر را به صورت گسترده و به شیوه سنتی خاص برگزار می‌کنند.

مجالس حسینی مرسوم به «فهنه»، #روضه‌خوانی در منازل و تکایای آذربایجان غیر از ماه‌های محرم و صفر نیز برگزار می‌شود، اما دهه پایانی ذیحجه، آذربایجان یکپارچه چهره حسینی به خود می‌گیرد به طوریکه اکثر #شهروندان چند روز قبل از فرا رسیدن ماه محرم لباس‌های مشکی پوشیده و دستار سیاه به نشانه عزا بر سر خویش می‌بندند و پرچم‌های #عزا در کوچه و بازار نصب می‌کنند.

از چندین روز قبل از آغاز #ماه_محرم، تبریز معروف به ام‌الهیئات، در عزای حسینی فرو می‌رود. این را می‌توان از صدای شبانگاهی طبل‌ها و تسخیر گشتن شهر در میان پرچم‌ها و بیرق‌های سبز، سیاه و سرخ فهمید.

تمام نقاط این شهر با #پرچم‌ها و نمادهای مختلف عزای حسینی پوشیده شده است. اکثر مساجد، محلات، حسینیه‌ها، مغازه‌ها، بازارها و حتی بسیاری از ماشین‌های این شهر سیاه‌پوش شده‌اند. تعداد قابل توجهی از مردم شهر نیز لباس سیاه عزا بر تن کرده‌اند و به این ترتیب در سوگواری سید و سالار شهیدان حسین بن علی (ع) شرکت جسته‌اند.

این روزها شال‌های سبز و سیاه، چفیه‌های عربی و گاه دستارهای سیاه بر سر و گردن مردم شهر بیشتر دیده می‌شود. جوانان نیز به بستن پارچه سبز بر مچ‌دست علاقه زیادی نشان می‌دهند.

در بازار بزرگ و قدیمی تبریز نیز مراسم عزاداری با شور و شوق خاصی برپاست. گروهی از عزاداران بازار با پوشیدن کت و شلوار سیاه به صورت یک دست و متحدالشکل آئین‌ها و عزاداری‌های خاصی را برگزار می‌کنند.

می‌گویند چادر سیاه زنان در فرهنگ شیعی به معنای عزای حسینی است. در نزدیک به دو دهه اخیر رواج این رنگ از چادرها ابتدا از شهرهای بزرگ آغاز شد و سپس در مناطق شهری کوچک و روستاها نیز متداول گشت. بعضی از زنان این دیار هم که با مانتو پوشش اسلامی دارند معمولا در ایام محرم چادر سیاه بر سر می‌کنند.

پوشیدن لباس سیاه در برخی موارد تا روز اربعین حسینی ادامه می‌یابد و برخی دستارهای سیاه بسته شده به سرشان را تا سوم امام نگه می‌دارند. برخی آقایان هنگام عزاداری پیراهنی بلند تا پایین‌تر از زانو بر تن می‌کنند و برخی حتی نوعی دامن سیاه را به همراه پیراهن سیاه مردانه می‌پوشند.

می‌گویند در تبریز علم‌ها و کتل‌های قدیمی و ارزشمند زیادی وجود دارد که حتی برخی وقف شده توسط شاهان قجری است.