دولت بایدن؛ فرصت نجات عربستان از باتلاق یمن

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، یکی از نمادهای سیاست منطقه ای تهاجمی عربستان تحت زعامت محمد بن سلمان جنگی است که عربستان از سال ۲۰۱۵  تحت عنوان طوفان قاطع در یمن آغاز کرد.  عربستان انتظار داشت و اعلام می کرد ظرف مدت کوتاهی نظم سیاسی را در یمن برپا  خواهد کرد.  هرچند پس از مدتی عربستان پایان عملیات طوفان قاطع را اعلام کرد اما با گذشت نزدیک به ۵ سال حملات بی هدف نیروهای ائتلاف تحت رهبری سعودی ها به این کشور جنگ‌زده ادامه دارد.

سیاست تهاجمی و مداخله جویانه محمد بن سلمان در یمن در سایه حمایت های بی دریغ و پشتیبانی بی شائبه آمریکای ترامپ اجرا شد. ترامپ بی توجه به نقض آشکار حقوق بشر و جنایات جنگی در یمن فقط به فکر فروش تسلیحات زیبا به عربستان بود و عربستان هم با وجود آشکار شدن شکست در یمن حاضر نشد دست از کشتار زنان و کودکان یمنی بردارد

به اعتقاد ناظران و کارشناسان مسائل منطقه سیاستهای عربستان تابعی از خواسته ها و مناسبات آمریکا با عربستان است. همین امر باعث شده با اعلام جو بایدن، رئیس جمهور جدید آمریکا مبنی بر پایان حمایت‌های ایالات متحده از ائتلاف عربی به رهبری عربستان در جنگ یمن و احتمال خروج حوثی‌ها از لیست سازمان‌های تروریستی آمریکا امیدواری ها به پایان بحران یمن افزایش یابد.  وزارت خارجه آمریکا دولت ترامپ در روز ۱۱ ژانویه و قبل از ترک کاخ سفید حوثی‌های یمن را به عنوان یک نهاد تروریستی معرفی کرد. موضوعی که به احتمال زیاد به درخواست عربستان صورت گرفت. هرچند بعید است عربستان برای پایان جنگ در یمن رضایت واقعی داشته باشد ولی در هر صورت عربستان باید تن به تغییرات بدهد و بپذیرد که ادامه روند پیشین دیگر امکان پذیر نیست.

بعد از اعلام سیاست دولت جدید آمریکا درباره بحران یمن دور تازه تحرکات دیپلماتیک طی هفته گذشته آغاز شد در همین راستا مارتین گریفیتس نماینده ویژه سازمان ملل متحد برای رایزنی و گفتگو در خصوص وضعیت یمن، روز یکشنبه ۱۹ بهمن وارد تهران شد.

جمهوری اسلامی در چند سال بحران در یمن تلاش‌های زیادی برای یافتن راه حل سیاسی و پایان دادن به درگیری‌های نظامی در یمن انجام داده است و بارها از عربستان سعودی دعوت کرده که در مورد بحران یمن گفت و گو کنند. اما عربستان با پشتوانه حمایتهای ترامپ حاضر نشد گامی برای حل بحران بردارد و به زعم خود تلاش کرد با مشت آهنین اهداف خود را پیگیری کند.

نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور یمن در دیدار با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان آخرین وضعیت بحران یمن و راه‌های دستیابی به صلح و ثبات این کشور را مورد گفت‌وگو و تبادل نظر قرار داد.

در این دیدارها مقامات کشورمان خواستار نقش آفرینی  جدی تر سازمان ملل متحد و جامعه جهانی برای توقف جنگ و رفع  محاصره غیر انسانی مردم یمن شده و در عین حال آمادگی جمهوری اسلامی ایران را برای ارائه کمک‌های انسان دوستانه و پزشکی برای مبارزه با کرونا به مردم این کشور اعلام کرد.

گریفیتس در تهران با وزیر امور خارجه دیدار کرد. محمد جواد ظریف در این دیدار، با یادآوری سوابق اقدامات و ابتکارات جمهوری اسلامی ایران، به تشریح دیدگاه جمهوری اسلامی ایران برای خاتمه دادن به این بحران بزرگ انسانی در منطقه پرداخت.

ظریف آمادگی کامل جمهوری اسلامی ایران را در حمایت از هر گونه نقش‌آفرینی موثر سازمان ملل متحد در حل این بحران با توجه به شرایط بسیار سخت برگرفته از جنگ و محاصره اقتصادی تحمیل شده به مردم یمن را اعلام کرد.

بسیاری از کارشناسان تاکید کرده اند که برای حل بحران یمن از طریق سیاسی، برگزاری گفت وگوهای یمنی – یمنی ‌و تشکیل یک حکومت فراگیر در تمامی سرزمین یمن با مشارکت تمامی گروه ها و احزاب سیاسی لازم است.

در سالهای اخیر البته گفت و گوهایی برای حل بحران یمن انجام شد منتهی این گفت و گوها به موفقیتی نرسید. چرا که اساسا طرف های غربی و سعودی اراده جدی برای پایان دادن به بحران انسانی در یمن نداشتند. حتی طرف های غربی رویکرد جانبدارانه ای نسبت به عربسنان داشته و بسیار امیدوار بودند که ائتلاف به رهبری سعودی بتواند با ابزار حملات هوایی، مردم یمن را به تسلیم بکشاند انتظاری که البته بدون توجه به سوابق تاریخی و فرهنگ مردم یمن وجود داشت.

نکته قابل تامل اینکه جنگ در یمن از همان ابتدا محکوم به شکست بود منتهی طرف سعودی حاضر نبود به شکست خود در برابر مردم یمن اعتراف کند. عربستان با پشتیبانی گسترده لجستیک و اطلاعاتی نتوانست در مقابل اراده مردم یمن کاری از پیش ببرد.  اعلام سیاست دولت جدید آمریکا درباره یمن بهانه و فرصتی برای سران سعودی است تا از باتلاق خودساخته یمن خلاصی یابند.

اکنون رفع محاصره یمن در اولویت قرار دارد با رفع محاصره کشورها می توانند کمک‌های انسانی خود را برای مردم جنگ زده یمن ارسال کنند. واقعیت این است که دنیا در سالهای اخیر چشم خود را برجنایات جنگی سعودیها در یمن بست و از کنار بمباران مردم بی پناه یمن بی تفاوت عبور کرد.

حالا باید دید دولت دموکرات آمریکا که ادعای پایبندی به حقوق بشر دارد چقدر در تحقق شعارهای خود جدی است. سیاستهای دولت امریکا مبنی بر قطع حمایت از عربستان گامی رو به جلو هست با این وجود باید دید دولت بایدن در قبال نقض بنیادین و آشکار حقوق بشر دوستانه  مردم یمن چه خواهد کرد. آیا می توان انتظار داشت جنایتکارانی که هزاران نفر از زنان و کودکان یمنی را به خاک و خون کشیدند پاسخگوی جنایات خود باشند.