آیا قیمت تخم مرغ تثبیت می‌شود؟
قیمت تخم مرغ در انواع خرده فروشی‌های سطح شهر تبریز با ارقام متفاوتی به فروش می‌رسد، اما دولتمردان و مسئولان استانی در جهت کاهش و تثبیت قیمت تخم مرغ برنامه‌هایی دارند و باید دید که این استراتژی‌ها تا چه حد به تثبیت قیمت کمک خواهد کرد.
تخم مرغ یک محصول پروتئینی ضروری در سبد غذایی مردم به خصوص اقشار کم درآمد جامعه محسوب می‌شود اما این ماده غذایی در طول ماه‌های گذشته متاثر از مشکلاتی چون افزایش هزینه‌های تولید، به قیمت‌های بالایی در بازار عرضه شد و حتی در برهه‌ای از زمان، نرخ هر کیلوگرم تخم مرغ به بیش از ۴۰ هزار تومان نیز رسید.
بر اساس گفته مسئولان، دو عامل افزایش قیمت نهاده‌های دامی که مشکل جدی بخش کشاورزی از اوایل سالجاری بوده و هم‌چنین افزایش صادرات محصول تخم مرغ به دلیل افزایش نرخ ارز و تمایل به صادرات، موجب تحول در بازار تخم مرغ شده است.
آذربایجان شرقی نیز از قائده افزایش قیمت مستثنی نبوده و طی ماه‌های گذشته، قیمت تخم مرغ در عمده فروشی‌ها و خرده فروشی‌ها افزایش چشم گیری داشت، البته این در حالیست که این استان یکی از قطب‌های تولید تخم مرغ در شمالغرب کشور بوده و سالانه مقداری از محصول تولیدی خود را به شهرها و استان‌های دیگر می‌فرستد.
بر اساس گفته‌ی رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی، قیمت تخم مرغ بر اساس ابلاغ مصوبه ستاد تنظیم بازار، در درب مرغداری و از تولیدکننده به عمده فروش مبلغ ۱۴ هزار و ۷۰۰ تومان و در فروشگاه‌های استان یعنی قیمتی که باید در بازار عرضه شود، ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان باید باشد.
اکبر فتحی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این مطلب ادامه داد: در این راستا البته ستاد تنظیم بازار کشوری به ستادهای استانی ابلاغ کرده که قیمت بازاری محصول در هر استان باید با لحاظ بعد مسافتی و هزینه‌های اضافی تعیین شود، در این راستا به دلیل آب و هوای سردسیری استان و بعد مسافتی با بنادر جنوبی، قطعا بهره وری نهاده‌ها به اندازه استان‌های جنوبی نخواهد بود، در نتیجه اندکی بر قیمت تخم مرغ نسبت به شهرهای جنوبی افزوده شده است.
وی با اشاره به نرخ مصوب تخم مرغ در درب مرغداری گفت: تمامی مرغداران مکلف هستند تا تخم مرغ را به این قیمت در درب مرغداری تحویل دهند. برای نظارت بر این بخش نیز باید یک رصد کامل انجام بگیرد چرا که نمی‌توان با نظر شخص خاصی بازار را تنظیم کرد و این تولیدکنندگان بی شمار بازار هستند که در نهایت محصول را بر اساس تعادل بین عرضه و تقاضای بازار عرضه می‌کنند.
وی متذکر شد: مرغداران به قیمت مصوب درب مرغداری محصول خود را به اتحادیه مربوطه عرضه می‌کنند و از این مرحله به بعد جهاد کشاورزی مسئولیتی در تنظیم قیمت ندارد.
۲.۵ برابر نیاز استان، تخم مرغ تولید می‌کنیم
فتحی با اشاره به این‌که آذربایجان شرقی جزو استان‌های قطب تولید تخم مرغ کشور است، گفت: ما نه تنها کمبودی نداریم بلکه با مازاد تولید نیز مواجه هستیم و حدود ۲.۵ برابر نیاز استان تخم مرغ تولید کرده و تولید مازاد را به استان‌های همسایه مثل اردبیل و بخشی از تهران صادر می‌کنیم، از این رو باید با جدیت و برنامه ریزی دقیق در تولید تخم مرغ تلاش کنیم.
وی با بیان این‌که شهرستان مرند رتبه اول تولید تخم مرغ استان را دارد، ادامه داد: روزانه حدود ۲۱۰ الی ۲۲۰ تن تخم مرغ در استان تولید می‌شود که مصرف به میزان ۱۰۰ الی ۱۱۰ تن بوده و با قیمت ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان به بازار عرضه می‌شود و نگرانی از بابت تامین و یا کمبود تخم مرغ وجود ندارد.
حمل تخم مرغ از مرغداری‌ها بدون مجوز بهداشتی ممنوع است
وی با اشاره به نحوه کنترل و نظارت بر قیمت تخم مرغ، گفت: بر اساس شیوه نامه وزارت جهاد کشاورزی در این خصوص، صدور گواهی بهداشتی حمل تخم مرغ به عنوان اولین مرحله کنترل و نظارت بر وضعیت تخم مرغ است، به نحوی که هیچ مرغداری حق خروج تخم مرغ از مرغداری بدون داشتن مجوز بهداشتی حمل تخم مرغ نخواهد داشت. برای دریافت این مجوز نیز ارائه آمار وزن تخم مرغ فروشی در مبدا و مقصد حمل الزامی خواهد بود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی افزود: در راستای کنترل بازار تخم مرغ، ایجاد هماهنگی با نماینده اداره صمت شهرستان‌ها، فرمانداران و کارشناسان ادارات دامپزشکی شهرستان‌ها در جهت اتخاذ برنامه ریزی‌ها باید انجام بگیرد و جهاد کشاورزی نیز در کنار این هماهنگی‌ها، وظیفه توجیه مرغداران و هماهنگی با اتحادیه مرغداران را بر عهده دارد.
وی با اشاره به تامین نهاده‌های موردنیاز واحدهای مرغداری استان، تاکید کرد: زمانی که دولت نهاده‌های دامی را با قیمت یارانه‌ای در اختیار مرغدار قرار می‌دهد، باید تاثیر آن در سفره‌های مردم نیز نمایان شود.
وی افزود: فروش تخم مرغ با قیمت بالاتر از قیمت مصوب در مرغداری و فروشگاه‌ها از دیدگاه دستگاه قضایی، باعث ایجاد اغتشاش در نظام اقتصادی تلقی شده و جرم کیفری دارد و مشمول جریمه خواهد بود.
۷ میلیون قطعه مرغ در حال تولید تخم مرغ آذربایجان شرقی
مدیرعامل اتحادیه مرغ تخمگذار آذربایجان شرقی نیز در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به وجود ۲۶۴ واحد مرغداری مرغ تخم گذار در سطح استان، گفت: این تعداد مرغداری‌ها ظرفیت تولید تخم مرغ با ۱۰ میلیون قطعه مرغ تخم گذار را دارند که فعلا نزدیک به هفت میلیون قطعه مرغ در حال تولید تخم مرغ هست.
وی در خصوص اختلالات به وجود آمده در بازار تخم مرغ استان، اظهار کرد: این اختلالات و افزایش قیمت‌ها ناشی از شیوه توزیع محصول است، چرا که پیش از تعیین نرخ مصوب در بازار، معمولا صاحبان فروشگاه‌ها و مغازه دارها پس از دریافت تخم مرغ از اتحادیه مرغ تخم گذار اقدام به عرضه تخم مرغ با قیمت‌های بالا می‌کردند، این مسئله باعث شد تا قیمت‌ها نوسانات بیشتری را به همراه داشته باشد.
وی با تاکید بر وجود اشتباهات در نظام توزیع محصول تخم مرغ در بازار، ادامه داد: نهادهای مسئول در تولید و عرضه محصول تخم مرغ هم‌چون جهاد کشاورزی و سازمان صنعت، معدن و تجارت در تلاش هستند تا تخم مرغ را با نرخ مناسب در اختیار مردم قرار دهند اما متاسفانه دلال بازاری باعث شده تا شاهد نوسانات چشم گیری در بازار باشیم.
وی تاکید کرد: بزرگترین مشکل واحدهای تولید تخم مرغ، گرانی بی رویه و افزایش هزینه‌های تولید است که باعث شده تا حتی برخی واحدها از تولید دست بکشند؛ در این راستا مهمترین راهکار جهت تعدیل بازار و کاهش قیمت‌ها نیز ایجاد یک شبکه توزیع و نظام بازاررسانی مناسب و دقیق در سطح استان است.
عرضه تخم مرغ با نرخ‌های متفاوت در خرده فروشی‌های تبریز
حال پس از اتخاذ سیاست‌های دولت در جهت توزیع تخم مرغ مصوب با قیمت پایین به بازار، قیمت‌ها سیر کاهشی یافت ولی این عمل باعث چندنرخی شدن تخم مرغ در بازار تبریز شده است.
با اندکی پرس و جو از خرده فروشی‌های استان می‌توان مشاهده کرد که تخم مرغ سهمیه‌ای و یا تعاونی با قیمت ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان در فروشگاه‌های بزرگ و تعدادی از خرده فروشی‌ها به فروش می‌رسد اما در کنار این تخم مرغ‌های سهمیه‌ای، تخم مرغ با نرخ آزاد در بازار وجود دارد که نرخ آن در هر مغازه بسیار متفاوت بوده و با قیمت کیلویی ۱۹ هزار تومان، ۲۲ هزار تومان، ۲۳ هزار تومان و حتی تا ۲۵ هزار تومان به مردم فروخته می‌شود.
این چند نرخی بودن و توزیع تخم مرغ با قیمت مصوب در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و بزرگ باعث تشکیل صف‌های مردمی جهت دریافت تخم مرغ در فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز شده است.
در این راستا فرماندار تبریز نیز از توزیع گسترده تخم مرغ با قیمت مصوب در سطح شهر خبر داد و گفت: در حالی که آذربایجان شرقی رتبه اول تولید تخم مرغ در کشور را دارد و ۱۰ درصد تخم مرغ کشور را تولید می‌کند، متاسفانه تامین تخم مرغ با قیمت مصوب در سطح شهر تبریز به خوبی دیده نمی‌شود.
بهروز مهدوی با بیان این‌که اولویت تامین نیاز مصرفی داخل استان نسبت به سایر استان‌ها است، اظهار کرد: تخم مرغ مورد نیاز تبریز با قیمت مصوب و در قالب شبکه مطمئن، مشخص و قابل رصد و با نظارت ادارات صمت و جهاد کشاورزی توزیع خواهد شد.
قیمت یک محصول در بازار، معمولا بر اثر تعادل بین قیمت عرضه و تقاضای همان محصول در خود بازار و بدون دخالت دولت تعیین می‌شود. اما زمانی که یک عامل بیرونی باعث برهم خوردن این تعادل شود، قیمت تغییر یافته و این بی تعادلی باعث معضلاتی در بخش اقتصاد خواهد شد. در این راستا عامل صادرات و افزایش هزینه تولید باعث کاهش عرضه و بر هم خوردن تعادل بازار گشته بود.
به نظر می‌رسد که مشکل تولید و کمبود محصول تخم مرغ در استان وجود ندارد، از این رو ایجاد یک شبکه توزیع مناسب از تولید کننده (مرغدار) به دست مصرف کننده (مردم) راهکاری برای کنترل قیمت در شرایط کنونی خواهد بود. در این راستا باید منتظر بود و دید که سیاست‌های اتخاذی دولت در کنترل قیمت‌های اقلام غذایی، تا چه حد در بازار تاثیر خواهد گذاشت و قیمت تخم مرغ را تک نرخی و تثبیت خواهد کرد.
ایسنا
