ظرفیت‌های صادراتی دومین قطب تولید داروی کشور

ظرفیت‌های صادراتی دومین قطب تولید داروی کشوربه گزارش ایرنا، هر چند صادرات پنج میلیارد تومانی تولیدات دارویی آذربایجان شرقی در سال گذشته، تناسبی با توانمندی های صنعت دارویی استان ندارد، اما از ظرفیت های بالای این خطه حکایت می کند.
شرکت های تولید داروی آذربایجان شرقی در سال های گذشته علاوه بر فعالیت عادی خود برای سهم آفرینی در بازار داروی کشور، چندین خط تولید جدید را با همکاری شرکت های معتبر داروسازی از کشورهایی مانند سوییس راه اندازی کرده اند که از افق روشن صنایع دارویی این خطه خبر می دهد.
از سوی دیگر در سال های گذشته، کشورهایی مانند عراق، جمهوری های آذربایجان و ارمنستان و جمهوری خودمختار نخجوان برای استفاده از فناوری و محصولات دارویی آذربایجان شرقی ابراز علاقه کرده اند.
مرداد ماه ۱۳۹۴ بود که نیازی نوروز اوف، وزیر بهداشت جمهوری خودمختار نخجوان، در دیدار با استاندار وقت آذربایجان شرقی، خواستار تامین داروهای پزشکی ودرمانی مورد نیاز این جمهوری از سوی شرکت های داروسازی تبریز شد و اعلام کرد “با توجه به ظرفیت های علوم پزشکی و توانمندی تولید انواع دارو درتبریز، علاقمند به همکاری با آذربایجان شرقی برای تامین نیازهای خود دراین زمینه هستیم”. نوروزاف اظهارکرد: کیفیت مطلوب و قیمت مناسب داروهای تولیدی درایران بویژه تبریز این امکان را فراهم می کند تا با بررسی جوانب امر وهمچنین حل مشکلات مربوط به گمرک، دو طرف دراین حوزه همکاری های تنگاتنگ وبیشتری داشته باشند.
برآیند این وضعیت از یکسو  نشان دهنده پیشرفت های صنایع دارویی آذربایجان شرقی در دهه های گذشته، به رغم ناکافی بودن آن، و از سوی دیگر ضرورت سرمایه گذاری های بیشتر دولتی و خصوصی برای توسعه آن، با رویکرد ایفای نقش در تحقق دیپلماسی اقتصادی ایران با کشورهای همسایه است. 
در تبیین ظرفیت های صنایع دارویی آذربایجان شرقی همچنین نباید ناگفته گذاشت که ۸۰ درصد داروهای پیوندی در داخل کشور با مرکزیت تبریز تولید می شود.
نباید از توان صادرات دارویی غافل شد
مدیر داروی دانشگاه علوم پزشکی تبریز می گوید: اگر چه اولویت فعلی ما تامین نیازهای داخلی است اما از توان صادراتی واحدهای استان نباید غافل شد.
حسن آقاجانی اضافه می کند: البته مشکلات نقل و انتقال مالی مانع اصلی بر سرراه صادرات است. چون برگشت پول به کشور از خریداران با تحریم های موجود تقریبا ممکن نیست.دکتر محبوب نعمتی، معاون پیشین غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی تبریز نیز با اشاره به اینکه سال گذشته فقط ۵ میلیارد تومان صادرات قانونی دارو از استان به کشورهای همسایه انجام شد، تاکید می کند: به طور قطع این میزان صادرات با توان واقعی ما فاصله فاحشی دارد .وی تاکید می کند: لازم است زمینه مساعدی برای فعالیت صادرکنندگان ایجاد شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز هم با اشاره به ظرفیت های علمی – پژوهشی این مرکز دانشگاهی برای کمک به توسعه صادرات صنایع دارویی آذربایجان شرقی می گوید: دانشکده داروسازی تبریز یکی از قدیمی ترین مراکز آموزشی و تحقیقاتی کشور است و از لحاظ دانش فنی کمبودی نداریم.
سبحانی ادامه می دهد: نیاز اصلی، اصلاح ساختار صنعت دارو است که تاب‌ آوری ما را در شرایط سخت تحریم افزایش می‌دهد و با ایجاد امکان ارسال دارو ، قیمت تمام شده محصولات در داخل نیز کمتر شود.

داروسازی شهید قاضی تبریز، تامین کننده ۶۰ درصد نیاز کشور به فرآورده های تزریقی است
شرکت داروسازی شهید قاضی در سال ۱۳۶۳ تاسیس شد و از خرداد ماه ۱۳۷۰ با هدف تولید انواع محلول های تزریقی، شستشو و آمپول آب مقطر تزریقی (انسانی،دامی)کار تولیدی خود را آغاز کرد.
در شرکت داروسازی شهید قاضی تبریز ۵۶ محصول دارویی انسانی و ۲۱ محصول دامی با ظرفیت ۳۶ میلیون بطری انواع محلول های تزریقی و ۱۵۰ میلیون عدد انواع آب مقطر و آمپول دارویی تولید می شود.
مدیرعامل شرکت داروسازی شهید قاضی می گوید: ۲۰ درصد از محصولات دارویی کشور به صورت انحصاری در این مجموعه تولید می شود و اگر به فهرست تامین داروی بیمارستان های کشور مراجعه کنید، متوجه می شوید که ۴۵ درصد فرآورده های دارویی، حجم بزرگی از تولیدات ما هستند.
سعید باسمنجی با اشاره به اینکه بیش از ۷۰ پروانه تولید محصولات دارویی انسانی و  ۱۲ پروانه تولید داروهای دامی را داریم، اضافه می کند: ما ۲۵ پروانه تولید داروی دامی دیگر نیز داریم که محصولات آن تا سال آینده وارد بازار می شوند.
وی با بیان اینکه اکثر این داروها برای اولین بار در کشور تولید می شوند و در کاهش وابستگی کشور به خارج نقش عمده ای خواهند داشت، ادامه می دهد: تولید داروهای حاحب که در این واحد تولید می شود، در کارهای تشخیصی مثل عکس برداری به روش سی تی اسکن و سونو گرافی و رادیوگرافی کاربرد دارد.دکتر باسمنجی تولید نسل جدیدی از داروهای درمانی و پیشگیری را از دیگر اقدامات این شرکت برای قطع وابستگی کشور به خارج عنوان می کند و توضیح می دهد: این داروها در جهت پیگشیری از پوکی شدید استخوان و به صورت انفوزیونی آی وی تولیدمی شوند.وی همچنین صادرات و ارز آوری داروهای این شرکت را یاد آوری می کند و می گوید: صادرات این شرکت به کشورهای افغانستان، ازبکستان، عراق، سومالی و یمن انجام می شود.
وی یادآوری می کند: شرکت ما آذر ماه پارسال برای نخستین بار در کشور موفق به بومی‌سازی و تولید داروی دامی وارداتی هیوسین ۲۰ میلی‌گرم در میلی‌لیتر موسوم به «هیوسین بوتیل بروماید» شد.
مدیرعامل شرکت داروسازی قاضی تشریح می کند: هیوسین ۲۰ میلی گرم در میلی لیتر که در صنعت داروسازی با نام تجاری «هیوس اس جی» شناخته می شود، پیش از این به صورت قاچاق وارد کشور می شد، اما اکنون ضمن اینکه می توانیم کل نیاز کشور را پوشش دهیم، در راستای سلامت و بهداشت دام نیز قدم بزرگی برداشته ایم. 
اجلالی، معاون داروسازی شرکت داروسازی شهید قاضی نیز می گوید: این مجموعه  امروز ۵۵ درصد انواع ویال ها، محصولات ۲۵۰ سی سی بیمارستانی، آنتی بیوتیک های ویژه و آمپول های دارویی را تولید می کند، ضمن اینکه عرضهکننده ۹۰ درصد آمپول های آب مقطر مصرفی کشور نیز است. 

خط تولید شرکت داروسازی زهراوی تبریز

داروسازی زهراوی، قطب تولید داروی بیماران خاص
شرکت داروسازی زهراوی در سال ۱۳۶۵ تأسیس شد و با راه اندازی کارخانه‌ای به وسعت ۱۲۰ هزار مترمربع و زیر بنای ۲۸ هزار مترمربعی در نزدیکی تبریز و در حوزه استحفاظی شهرستان بستان آباد در سال ۱۳۷۰ به بهره برداری رسید؛ این شرکت هم اکنون بیش از ۱۲۰ محصول در اشکال مختلف دارویی تولید می کند.
شرکت داروسازی «زهراوی» همچنین به عنوان شرکت پیشگام در تولید داروهای مکمل در ایران و داروهای کپسول نرم، ضمن تولید داروهای مکمل در مسیر تکمیل سبد داروهای جدید بیماران نفرولوژی –دیالیزی و پیوند اعضا و تولید داروهای بیوتکنولوژی و محصولات دارویی فوق تخصص و ارزشمند گام بر می دارد، به نحوی که بسیاری از پروژه‌های مطالعاتی این شرکت داروهایی ست که برای نخستین بار در کشور تولید می‌شود.
شرکت داروسازی زهراوی، تولید کننده داروهای کپسول نرم در ایران و خاورمیانه و نیز بزرگ‌ترین تولید کننده داروهای ژل در منطقه می‌باشد، ضمن اینکه ۶۰ درصد داروهای بیماران «ام اس» ایران را تولید می‌کند.
سایت تولید داروهای بیوتکنولوژی شرکت داروسازی زهراوی تبریز با سرمایه گذاری ۲۰۰ میلیارد ریالی ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۳ با حضور وزیر وقت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به بهره برداری رسید و نخستین محصول دارویی آن «فیل گراستیم» برای استفاده بیماران سرطانی است.
با بهره برداری از خط تولید فیل گراستیم» در داخل کشور سالانه حداقل ۵۰ میلیون دلار صرفه جویی ارزی می شود.
شرکت داروسازی زهراوی همچنین به عنوان دومین شرکت تولید کننده «کوپامر» در جهان توانست در اوایل سال ۱۳۹۳ انحصار رژیم صهیونیستی در تولید این داروی ویژه بیماران «ام. اس» را بشکند.
محصولات شرکت داروسازی زهراوی به ۲۰ کشور جهان از جنوب شرق آسیا، آفریقا و کشورهای همسایه ایران صادر می شود، ضمن اینکه داروهای «سل سیت»، «ایمینورال»، «کوگرافت»، «کوپامر» و «رواکرتان» اقلام یارانه ای و استراتژیک تولیدی در این شرکت هستند.
شرکت داروسازی زهراوی ۲۲ خرداد پارسال، تفاهم نامه ای ۲۰۰ میلیارد ریالی با شرکت داروسازی معتبر «روشه» سوییس برای تولید ۲ داروی ضدسرطان قوی با نام های تجاری «زلودا» و «ای پی آی» منعقد کرد که نشان دهنده قابلیت های این شرکت در حوزه تعاملات بین المللی است.
این دو محصول از خانواده آنتی متابولیت و ضدسرطان است که با تداخل در تولید پروتئین‌های لازم برای رشد سلول‌های سرطانی، از تکثیر و گسترش آنها در بدن جلوگیری می‌کند و در درمان انواع خاصی از سرطان‌های سینه، روده بزرگ یا سرطان روده بزرگ در بعضی از بیماران مورد استفاده قرار می‌گیرند. 
مدیرعامل شرکت داروسازی زهراوی می گوید: ما ضمن ادامه همکاری و ایفای تعهدات خود در قبال قراردادهای جاری، با جلب اطمینان و اعتماد مدیران شرکت «روشه» (Roche) سوئیس به‌ عنوان یک شرکت تجاری پایدار و بلندمدت، در تلاش هستیم با ادامه تولید و عرضه داروهای با کیفیت در بازارهای داخلی و حوزه خاورمیانه در گسترش و توسعه همکاری‌های فی‌مابین و با هدف کسب انتفاع طرفین گام‌هایی موثری برداریم.
حسین اسلامی اضافه می کند: انتظار داریم شرکت Roche نیز طبق توافق صورت گرفته، زمینه‌سازی‌ های فروش صادراتی را در محصولات فعلی و آتی برای شرکت زهراوی فراهم کند.
وی با تاکید بر اینکه شرکت داروسازی زهراوی یکی از شرکت‌های برتر از نظر کیفی است، افزود: این مجموعه بر برخورداری از ظرفیت‌های بیمانند تولیدی و GMP در داخل کشور،  از افتخارات صنعت داروسازی است.
وی می گوید: با فعالیت ۵ خط اختصاصی، توانمندی تولید اشکال مختلف دارویی در این شرکت ایجاد شده است و میانگین ۴۰ تا ۵۰ درصد داروهای بیمارن خاص از جمله پیوندی، ام اس و مغز و اعصاب در مجموعه ما تولید می شود.
وی یادآوری می کند: بسته به نیاز بازار دارو ، سهم این شرکت تا ۹۵ درصد نیز می رسد.
 به گفته اسلامی، آماده‌ سازی خط هازارد به‌ صورت شبانه‌ روزی از دوم فروردین ۹۹ برای تولید و بسته‌بندی داروی حیاتی «سل‌ سپت» نیز آغاز شده و در مرحله اول بیش از ۱۵ هزار جعبه از این دارو آماده تحویل برای توزیع فوری شده و تولید و عرضه آن تا سقف ۶۰ هزار جعبه ادامه دارد.
«سل سپت»، داروی ویژه بیماران پیوند کلیه با استفاده مادام العمر پیش از این سوییس وارد می شد. 
کیافر، معاون کیفی شرکت زهراوی هم می گوید: ۴۰۰ نیروی متخصص داروسازی، بیوتکنولوژی و میکروبیولوژی با ما همکاری می کنند و شرکت زهراوی از سال ۸۳ موفق به دریافت لیسانس «روشه» سوییس با اعتبار بین المللی شده است.او ادامه می دهد: به همت نیروهای واحد تحقیق و توسعه سالانه ۱۰ تا ۱۵ پروانه تولید داروی جدید دریافت می شود و هم اکنون قادر به تولید ۱۵۰ قلم دارویی در حوزه نفرولوژی و نورولوژی هستیم.

تولید دارو در داروسازی دانا

داروسازی دانا، ظرفیتی برای تامین ۸۰ درصد مواد اولیه صنعت داروی کشور
شرکت داروسازی دانا در سال ۱۳۷۷ مورد بهره برداری قرار گرفته و به عنوان تولیدکننده دارو، آنتی بیوتیک و برخی از تجهیزات مورد نیاز در حوزه پزشکی، جایگاه ویژه ادر صنعت داروی ایران دارد.
فرآیند توسعه خطوط و برخی از بخش های شرکت دانا در حال انجام است و تا پایان سالجاری طرح هایی همچون واحد تولید آمپول، واحد تولید قطره و شربت، واحد تولید سرم و چند خط تولیدی دیگر در این شرکت افتتاح می شود.مدیرعامل شرکت داروسازی دانا می گوید: مجوزهای مورد نیاز تولید نیز کسب شده و تنها منتظر مدارک تامین ارز و تامین ماشین آلات هستیم تا ۸ نوع کالای جدید عرضه کنیم.احمد خارزی، اضافه می کند: آمپول و مکمل های ورزشی، پوکه کپسول و آمپول، قطره های چشمی و سرم از مهمترین اقلامی است که با رعایت زمان بندی طراحی شده تا پایان امسال با برند دانا به بازار می رسد.
مدیرعامل شرکت داروسازی دانا یادآوری می کند: ما در سه حوزه تولید دارو، تولید مواد اولیه دارو و تولید لوازم بسته بندی داروها فعالیت می کنیم.وی ادامه می دهد: با تولید انواع قرص، کپسول آنتی بیوتیک و سوسپانسیون ها، قادر به تامین ۸۰ درصد نیاز کشور در حوزه مواد اولیه هستیم.نفیسی، مدیر کنترل کیفی داروسازی دانا هم می گوید: این شرکت با تولید ۷۰ میلیون ویال تزریقی، ۱۰۰ میلیون عدد شیشه ویال و ۱.۵ میلیارد عدد کپسول سافت ژل مکمل های غذایی، بزرگترین تولید کننده کشور در این حوزه محسوب می شود و با محاسبه تمامی محصولات خود می تواند پنج درصد نیاز دارویی کشور را برطرف کند.
وی اضافه می کند: اقلام تولیدی این مجموعه دارای استانداردهای کیفیت آلمان، استرالیا و کاناداست.سید فضلی، مدیر برنامه ریزی شرکت داروسازی دانا نیز می گوید: با افزایش چهار درصدی تولید امکان جذب ۳۰۰ نیروی جدید نیز فراهم می شود و اشتغال مستقیم مجموعه به یک هزار و ۲۰۰ نفر می رسد.
استاندار آذربایجان شرقی نیز به تازگی در بازدیدی از  شرکت داروسازی دانا اعلام کرد «بر اساس آمارهای موجود ، این مجموعه بزرگترین تولید کننده آنتی بیوتیک خاورمیانه است و با تبدیل آن به هولدینگ ، قادر به تولید اشکال مختلف دارویی می شود».پورمحمدی ادامه داد: هدف ما عرضه ۲۰ درصد سهام شرکت دانا در بورس است تا از درآمدهای آن ، سوددهی مجموعه افزایش پیدا کند و از همین طریق امکان توسعه هم برای مجموعه ایجاد شود.به گفته استاندار آذربایجان شرقی، مزیت‌های صادراتی برخی از اقلام دارویی به روسیه، الجزایر و ترکیه نشان می‌دهد که صنایع داروسازی استان از توانایی‌های تکنیکی و حرکت در مرزهای دانش برای تولید به میزان قابل توجهی برخوردار است.