عمارت منصوری ملایر به دنبال سرپناه
عمارت منصوری ملایر به دنبال سرپناهاز بلوار تاریخی سیفیه با درختان سر به فلک کشیده‌اش که می‌گذری، خانه منصوری در دل این همه زیبایی جا خوش کرده، عمارتی متعلق به مرحوم عبدالصمد منصوری با ۲ هزار و ۸۵۰ مترمربع مساحت که طبقه نخست آن با طاق‌های ضربی و خشتی در اواخر دوران قاجار و طبقه دوم در عصر پهلوی ساخته شد و شهری با بیش از ۳۴۰ اثر تاریخی و جاذبه طبیعی، طی سالیان متمادی این گنجینه بی‌نظیر تاریخی را حفظ و حراست کرده است.
به دنبال حفظ و نگهداری عمارت تاریخی منصوری، این بنا در یازدهم دیماه سال ۱۳۸۰ با شماره ۴۶۹۱ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید، اما در سال ۱۳۹۰ به علت تعلل در تملک این ملک، با پیگیری وراث و حکم دیوان عدالت اداری پس از یک دهه این اثر از فهرست آثار ملی خارج شد، اقدامی که برای دوست‌داران تاریخ این شهر دردناک بود و می‌رفت تا آینده‌ای مبهم را برای خانه منصوری رقم بزند و یا شاید برج‌های سر به فلک کشیده جایگزین تکه‌ای به جا مانده از تاریخ قاجار شود.
گمانه‌زنی‌های زیادی برای حفظ این بنای تاریخی از زمان خروج آن از فهرست آثار ملی کشور و حتی اقدام وراث برای فروش این عمارت صورت گرفت، اقدامی که بازتاب گسترده‌ای داشت و تا به امروز تکلیف مشخصی برای عمارت منصوری احراز نشده است.
عمارت منصوری ۱۵ ورثه دارد و تاکنون پیگیری‌های زیادی از طریق وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، شهرداری ملایر و راه و شهرسازی این شهرستان برای تملک این ملک صورت گرفت که هنوز به نتیجه نرسیده است، این در حالیست که به گفته میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این شهرستان عمارت منصوری به دلیل خروج از فهرست آثار ملی، از حیطه اختیار آنها خارج است و توانایی تملک این بنا را ندارد، در حالیکه طی سال‌های گذشته مکاتبات زیادی برای تملک خانه منصوری انجام شد، اما به دلایل مختلفی همچون تامین نشدن اعتبار، توافق نکردن وراث و تعدد وراث، این وزارت‌خانه هنوز موفق به خریداری این ملک نشده است.
خروج عمارت منصوری از فهرست آثار ملی
با این اوصاف عمارت منصوری پس از حدود ۲ دهه دست به دست شدن، امروز در انتظار تصمیم مسوولان و موافقت وراث است تا بتواند تاریخ گم‌شده خود را بازسازی و مرمت کند.
اینجا حالا نقش شهرداری ملایر پررنگ شد، نقطه امیدی که بار دیگر پایه‌های عمارت منصوری را محکم کرد و پس از کش و قوس‌های فراوان مسوولان مربوطه را دور هم جمع کرد تا خیال عمارت تاریخی منصوری را برای همیشه راحت کند.
طبق اعلام میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر در سال‌های گذشته با پیگیری‌های انجام شده توسط میراث فرهنگی، شهرداری، نمایندگان مجلس و دیگر دستگاه‌های مرتبط، همچنان برای تملک این ملک بین وراث اختلاف نظر وجود دارد.
اما ابراهیم جلیلی همچنان بر این امر تاکید دارد که خانه منصوری یک اثر مهم تاریخی است و باید حفظ شود.
وی ثبت مجدد بنا، مرمت و تملک ملک را سه موضوع مهم حال حاضر عمارت منصوری عنوان و آمادگی میراث فرهنگی را برای پیگیری و همکاری لازم در راستای تحقق این سه امر مهم اعلام کرد.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ملایر مرمت این بنا را در اولویت دانست و گفت: در سال‌های ۸۶ و ۸۷ خانه منصوری با اعتباری افزون بر یکصد میلیون تومان مرمت و بازسازی شد، در حالیکه پس از خروج این اثر از فهرست آثار ملی کشور در سال ۱۳۸۰، از حیطه میراث فرهنگی خارج شده و اجازه مرمت نداریم.
عمارت منصوری مرمت می خواهد
جلیلی با بیان اینکه در سال‌های گذشته با اجازه دادستان ملایر مرمت جزیی در این بنا انجام شد، ابراز امیدواری کرد: چنانچه شهرداری ملایر این عمارت را تملک کند، می‌توان برای ثبت ملی و مرمت این بنا اقدام کرد.
وی همچنین خواستار اختصاص اعتبار برای مرمت بخشی از بام عمارت منصوری در سال جاری و قبل از آغاز بارش‌ها شد و بیان کرد: به‌تازگی با پیگیری شورای اسلامی شهر و شهرداری ملایر توافقات اولیه با وراث انجام شده است که امیدواریم به نتیجه مطلوب برسد.
پیشتر با رایزنی‌های شورای اسلامی شهر و شهرداری ملایر با وراث عمارت منصوری، مقرر شد این ملک با ۱۲ قطعه زمین متعلق به شهرداری معاوضه شود و توافق‌های اولیه‌ای نیز بین طرفین انجام شد.
در این باره رییس شورای اسلامی شهر ملایر معتقد است که سال‌ها خانه منصوری در تملک میراث فرهنگی بوده و نتوانسته این بنای تاریخی را تملک کند، با این وجود شورای اسلامی شهر و شهرداری ملایر مصمم به تملک این ملک است.
جلیل کولیوند اظهار داشت: در این راستا سال ۹۷ وراث ملک منصوری را به شورای اسلامی شهر دعوت کردیم و توافق شد ۱۲ قطعه ملک به ارزش چهار میلیارد تومان در ازای واگذاری ملک منصوری به وراث داده شود.
وی ادامه داد: با این توافق واگذاری ۵.۵ دانگ از عمارت منصوری انجام شد و مابقی ملک هنوز توافق نشده است.
مشکل اما در واگذاری این قطعات به وراث این است که طبق گفته رییس شورای اسلامی شهر ملایر بخشی از زمین‌هایی که قرار است به وراث داده شود، در تملک راه و شهرسازی است و چنانچه این زمین‌ها تملک شود، مشکل حل خواهد شد و مرمت نیز انجام می‌گیرد.
شهرداری مالک آینده عمارت منصوری
کولیوند ادامه داد: این مشکل را حتی با استاندار همدان در میان گذاشته‌ایم و وی دستور پیگیری لازم تا حصول نتیجه قطعی را داده است.
طبق ادعای راه و شهرسازی شهرستان مشکل عمده در واگذاری بخشی از این زمین‌ها، قطعه زمینی در انتهای خیابان سعدی است که به گفته آنها آب انبار است و باید نقشه کامل این زمین توسط شهرداری به اداره کل راه و شهرسازی همدان ارایه و کارشناسی‌های لازم صورت گیرد و بلافاصله پس از ارایه نقشه کامل زمین، کار واگذاری انجام خواهد شد.
در این چارچوب معاون هماهنگی امور عمرانی فرمانداری ویژه ملایر برای پایان دادن به بلاتکلیفی عمارت منصوری چاره‌ای جز تعیین زمان مقرر برای دستگاه‌های مرتبط نداشت و شهرداری و اداره راه و شهرسازی را مکلف کرد تا یک‌ماه آینده طبق قانون و مقررات نسبت به تعیین تکلیف این زمین اقدام و نتیجه را به فرمانداری اعلام کنند.
عظیم باویسی با تاکید بر اینکه تعلل در تعیین تکلیف عمارت مصدقی پذیرفته نیست گفت: میراث فرهنگی در حیطه کاری خود، با نظر کارشناسی و مکاتبه و در صورت اخذ مجوز از دادستان، می‌تواند به گفته میراث فرهنگی برای مرمت اضطراری اقدام کند.
پژمان جعفری رییس اداره اوقاف و امور خیریه ملایر نیز با اشاره به وقفی بودن بخش عمده ای از اراضی این شهر، تاکید کرد: عمارت منصوری سند اعیانی دارد و تا یکم تیر باید نسبت به اخذ سند عرصه این ملک اقدام شود و این فرصت نباید از دست برود.
این بخشی از سرگذشت عمارت منصوری در پیچ و خم تاریخ بود که حالا چشم به همت مسوولان دوخته تا بتواند خود را برای نسل‌های بعد و بعدتر حفظ کند.
