اوچ گونبز کجاست؟
” اوچ گونبز” از قدیمی‌ترین بناهای اسلامی ایستاده در آذربایجان غربی است و در ۱۵ آذر ۱۳۱۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و به نام موزه سنگ ارومیه نیز معروف است.
به گزارش باش خبر؛ هما حاصلی : نام “اوچ گونبز” را شنیده اید؟ اوچ گونبز نام یکی از برج های سنگی به‌جامانده از دوره سلجوقی است که مثل بسیاری جاذبه های این سرزمین ناشناخته است.
” #اوچ_گونبز” از قدیمی‌ترین بناهای اسلامی ایستاده در #آذربایجان_غربی است و در ۱۵ آذر ۱۳۱۴ در فهرست #آثار_ملی #ایران به ثبت رسیده و به نام موزه سنگ #ارومیه نیز معروف است.
“اوچ گونبز” در سال 580 قمری به دستور شیشقاط مظفری یکی از امیران سلجوقی ساخته شده است قدیم ها در خارج از دروازه‌های شهر بود اما با گسترش شهر امروز در بافت شهر ارومیه جاخوش کرده است. در سر درب ورودی بنا سه کتیبه به خط #کوفی راوی تاریخ ساخت و معمار آن است.
بر اساس کتیبه ای که وجود دارد، اینجا مقبره شخصی “امیر ششقاط مظفری” است و توسط یک معمار به نام منصور بن موسی ساخته شده و در انتهای کتیبه نوشتن کلمه المرحوم به معنی این است که این شخص پیش از اتمام بنا فوت کرده است.
اوچ گونبز
به روایتی به سبب دارا بودن سه گنبد پوششی در داخل بدنه استوانه‌ای شکل این مکان به “اوچ گونبز” نامیده می‌شود این اثر تاریخی در 15 آذر 1314 شمسی به شماره ثبت 242 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و در مالکیت و حفاظت اداره کل میراث فرهنگی صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان غربی قرار دارد.
از نظر معماری این بنا مربوط به قرن ششم هجی قمری بوده و به خصوص با مقبره سرخ مراغه و مقبره تخریب‌شده کهنه شهر سلماس تشابه بسیاری دارد، فرم معماری این بنا عبارت است از یک استوانه به قطر 5 متر و ارتفاع 13 متر که در دو طبقه و سه پوشش گنبدی با مصالح سنگی و آجری بناشده است.
طبقه اول قسمت سردابه نام دارد و ارتفاع درب ورودی آن یک متر و 40 سانتی‌متر و در ورودی طبقه دوم به ارتفاع 2 متر است.
مدخل ورودی اصلی با قاب‌بندی بسیار زیبا و با خطوط کوفی و طرح‌های هندسی با مصالح سنگ و گچ کارشده و فرم بسیار زیبایی ایجاد شده و در ساخت نمای استوانه‌ای این بنا در قسمت تحتانی با مصالح سنگی به ارتفاع 3.60 و مابقی آن از اجر پخته چهار گوش استفاده‌شده است.
طبقه دوم به شیون گاه معروف بوده و برای افرادی است که برای زیارت و نذرونیاز به این مقبره می‌آیند، پلان این طبقه مربع شکل بوده و که با گوشه سازی های چهارگانه در قسمت سقف به دایره تبدیل و سپس گنبد آجر پوششی آن اجراشده است در طرفین ورودی این قسمت دو روزنه کوچک وجود دارد که مقداری از روشنایی داخل را تأمین کرده و موجب تبادل هوا داخل می‌شود.
از اوایل سال 1390 این بنای تاریخی به سبب داشتن محیط باز تبدیل به موزه سنگ شد و در این محوطه مولاژهای استیل کلشین، موانا، نقوش کنده خره هنجیران، کتیبه محمود اباد، کتیبه اژدها بلاغی، نمونه‌های قوچ سنگی در فضا و اطراف بنای “اوچ گونبز” جای گذاری شده است./توریسم آنلاین
عکس ها ناصر غلامی هوجقان
