وقتی آمریکایی ها در ایران خود را آلمانی و فرانسوی معرفی کردند
سفارت آمریکا در ایران اعلام کرد: «تنفر از اجانب در ایران همواره وجود دارد و به خصوص در ایام محرم شدت مییابد...» همین گزارش توصیه میکند اگر از هویت ماموران آمریکایی سؤال شد خود را آلمانی یا فرانسوی معرفی نمایند.
تجربه برپایی عزاداری حسینی در تاریخ نهضت اسلامی حاکی از اثرگذاری این برهه در مسیر مبارزات بود. از همین رو بود که وقتی #محرم سال ۱۳۵۷ فرارسید، رژیم پهلوی و دستگاههای امنیتی آن رژیم به شدت دچار ترس شدند. سفارت آمریکا در #ایران نیز از ابتدای ماه محرم، طی گزارشهایی به تحلیل و تبیین مبارزات مردم در این ماه پرداخت. این یادداشت، گزارشهای سفارت آمریکا از مبارزات مردمی در محرم ۱۳۵۷ را بازخوانی میکند.
نگرانی سفارت #آمریکا از فرارسیدن ماه محرم
تجربه برگزاری #تظاهرات گسترده مردمی در سالهای نهضت امام خمینی، باعث شد که وزارت امورخارجه آمریکا قبل از فرارسیدن محرم ۵۷ با هشدار این موضوع به مأموران خود، توصیههای لازم برای جلوگیری از سقوط سلطنت و حفظ منابع خود را ارائه کند. به عنوان نمونه در مکاتبه سری ۲۵ آبان ۱۳۵۷ وزارت امورخارجه آمریکا به نمایندگیهای #دیپلماتیک در اروپا، شرق نزدیک، آسیای جنوبی، توکیو، کاراکاس، خارطوم و مکزیکو هشدار میدهد: «بینظمیهای جدی در ماه آینده یعنی ماه محرم (دسامبر) میتواند روند خوشبینانه کلی برای آینده را معکوس سازد».
در گزارشی دیگر تاکید میشود: «ماه اسلامی #محرم از ۲ دسامبر شروع و بهطور سنتی دورهای از غلیان احساسات و تب مذهبی است و ممکن است در این سال به غلیان احساسات بر علیه رژیم تبدیل شود.» از اینرو سفارت #امریکا در تاریخ 29 آبان 57 با ارسال گزارشی به واشنگتن پیشنهاد میدهد: «با توجه به تنشهای قابل پیشبینی در خلال مراسم سوگواری ماه محرم در ایران سفارت از وزارت امور خارجه درخواست دارد از برنامهریزی جهت فرستادن مهمانان رسمی به ایران در طی دوازده روز از اول تا دوازدهم دسامبر به جزء آنهایی که از قبل برنامهریزی کرده خودداری نماید».
#مقامات_آمریکایی، رخدادهای محرم آن سال را بسیار حیاتی تلقی میکردند و تصریح داشتند: «به هنگام بحث در مورد اوضاع ایران، ما و سروانت با دیدگاه سفارت آمریکا در تهران موافق هستیم، مبنی بر اینکه ماه محرم میتواند زمان یک آزمایش و نقش مهمی که [امام] خمینی و پیروانش در چنین شرایطی ایفا میکنند باشد».
آمریکاییها بهخوبی از پیامدهای مبارزات مردمی در محرم آگاه بودند. آنها میدانستند که «عناصر مخالف» امیدوارند با استفاده از ظرفیت محرم «از طریق ترکیبی از اعتصابها و سایر اقدامات فلجکننده کارگری، تظاهرات و بستن دکاکین و رویارویی عمومی با دولت»، «شاه از تاج و تخت خودش بیرون رانده خواهده شد».
اعلامیه امام خمینی در آستانه ماه محرم
در آستانه ماه محرم، امام خمینی با صدور اعلامیهای خط مشی مبارزه را روشن ساختند. این مسئله نیز موضوع بسیاری از گزارشهای سفارت آمریکا بود. در 10 آذر، سفارت گزارش داد: «از دیروز خبری مبنی بر صدور اعلامیه از جانب [امام خمینی] به عنوان دعوت برای تظاهرات خیابانی در ایام محرم بدون در نظر گرفتن مقررات حکومت نظامی… جهت سرنگون کردن شاه و سلسلهاش به طور وسیعی منتشر و پخش شده است.» گزارشگر سفارت اعلامیه امام خمینی را از نظر «اقدامات و کارآیی» حیرتانگیز تلقی کرد.