۷۰ درصد از شهرستان‌های آذربایجان‌شرقی دچار تنش آبی هستند
رئیس دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز یکی از تبعات کم‌آبی را مهاجرت روستاییان عنوان کرد و گفت: گزارشات و آمارها نشان می‌دهند که آذربایجان شرقی ۳۷۰۰ روستا دارد که از این تعداد، ۳۶۰ روستا خالی از سکنه بوده و ۷۰ درصد شهرستان‌های استان نیز به تنش آبی دچار هستند.
بهروز ساری صراف در گفت‌وگو با خبرنگار ضمن اعلام این مطلب اظهار کرد: طبق اطلاعات معاونت بهره‌برداری و توسعه آب‌های استان، ۴۸۰ روستا مشکلات آبی دارند و در فصول گرم سال از طریق نوبت بندی و آب رسانی با تانکر مشکلات خود را رفع می‌کنند که در آینده‌ای نه چندان دور، تعداد این روستاها افزایش می‌یابد.
وی افزود: وظیفه‌ی اصلی روستاییان کشت و کشاورزی است اما ما فرهنگ و ابزار مناسبی در اختیار روستاییان قرار نمی‌دهیم؛ بارش‌های کم باعث می‌شود تا روستاها خالی از سکنه شوند.
این استاد دانشگاه تبریز در خصوص تبعات مهاجرت از روستا به شهرها نیز یادآور شد: روستاها کانون تولید مواد غذایی در کشور هستند و مهاجرت این افراد به شهرهای بزرگ سبب کاهش تولید و اشتغال می‌شود و کشاورزی روستاها به طور تدریجی از بین می‌رود.
وی متذکر شد: همچنین مهاجرت روستاییان به شهرها سبب ایجاد مشاغل کاذب، افزایش جمعیت، حاشیه نشینی، عدم کفایت امکانات، آلودگی محیط زیستی شهری و به هم خوردن چهره‌ی شهرها می‌شود.
وی بیان کرد: مهاجرت از روستا به شهرها در مقیاس کشوری نیز سبب کاهش تولید محسوس در فرآورده‌های کشاورزی، حذف تدریجی فرهنگ بومی و تشدید و وابستگی کشور به واردات می‌شود.
صراف در بخش دیگر گفت‌وگوی خود اظهار کرد: در کشور ما سالانه حدودا ۱۰۰ میلیارد متر مکعب آب توسط بارش‌ها تامین می‌شود که ۸۸ میلیارد مترمکعب آن در بخش کشاورزی، هشت میلیارد مترمکعب در بخش خانگی و دو میلیارد مترمکعب نیز در صنعت مصرف می‌شود.
وی اضافه کرد: کشاورزی، اقتصاد و حیات روستاها وابسته به آب است و باید مدبرانه و با برنامه‌ریزی از آن استفاده کنیم و به حوزه‌های آبریز، احیای تالاب‌ها، تجدید حیات در حوزه‌ی آبریز و آبخیزداری برگردیم.
وی خاطرنشان کرد: مسئولان برای تولید میوه‌های شب عید، قراردادهایی با شرکت‌های عمده فروش امضا کرده‌اند اما چرا با روستاییان که تولیدکننده‌های واقعی هستند، قرارداد امضا نمی‌کنند تا هم آنها نفعی ببرند و هم مردم شهرنشین، میوه را ارزان خریداری کنند.
رئیس دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز تاکید کرد: آموزش اصلاح الگوی مصرف به روستاییان، تغییر الگوی کشت، ارتقاء شیوه‌های کشاورزی، محدود کردن صنایع آب و استفاده از تجربه‌های دیگر کشورها در این زمینه از جمله مواردی هستند که باید توجه ویژه‌ای داشته باشیم که با شعار و گفتار این مباحث قابلیت اجرا ندارد و برنامه ریزی دقیق و سرمایه گذاری کلان می‌طلبد.
وی در ارتباط با راه‌های مقابله با بی‌آبی نیز یادآور شد: برای مقابله با بی‌آبی، طیف وسیعی از تکنیک‌ها، اصول و فعالیت‌های فرهنگی، مدیریتی، سازمانی و اجتماعی را باید انجام داد چراکه بحث مقابله با بی‌آبی صرفاً به سازمان آب برنمی‌گردد و یک مسئله‌ی ملی است یعنی مسئولان کلان کشور و قانون گذاران از جمله قوه مقننه، مجریه، قضاییه، صدا و سیما و… وظیفه‌ی رسیدگی دارند.
وی ادامه داد: دولتمردان کشور در سخنرانی، شعارهای زیادی بیان کرده و تبلیغات فراوانی در این زمینه انجام می‌دهند اما در عمل هیچ اقدامی انجام نشده است.
صراف متذکر شد: نمایندگان مجلس نیز غالبا بر اساس منافع شخصی خود، قوانین را تصویب می‌کنند که باید با آنها مبارزه کرد؛ زمانیکه نمایندگان مجلس با تصویب و اجرای طرح‌های ناتمام، موجب مصرف بی‌رویه آب می شوند، نمی‌توان آنها را به سمت هدر ندادن آب سمت و سو داد.
وی در پایان توصیه کرد: توجه به اصول پایدار توسط مسئولان و مدیران کشور، تغییر در سیاست‌های کلان کشاورزی کشور، افزایش جمعیت متناسب با حوزه‌های آبریز، فرهنگ سازی برای مصارف منابع آب در کشاورزی، سرمایه گذاری در سیستم آب کشور، شهرها و روستاها، اصلاح شیوه‌های آبرسانی و سیستم پیشرفته تغییر در گونه‌های کشت، کشت محصولات با نیاز آبی کمتر و محدود کردن صنایع آب بر از جمله مواردی هستند که شاید گره‌ای از مشکلات کشور بگشایند.//ایسنا
