ترکیه و امارات، از تخاصم تا لبخند
دیروز در کاخ بش‌تپه آنکارا، توپ افتخار برای کسی شلیک شد که پیش از این به عنوان یک دشمن بزرگ از او یاد می‌شد. رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه، دیروز پس از ۹ سال خصومت و مواضع سفت و سخت، میزبان شیخ محمد بن زاید آل نهیان ولیعهد ابوظبی بود که البته به عنوان همه‌کاره امارات متحده عربی شناخته می‌شود.
امروز اغلب روزنامه‌های چاپ آنکارا در تیتر و عکس صفحه نخست، خبر سفر مرد شماره یک امارات را با آب‌وتاب پوشش دادند و تیتر و نگاه مشترک اکثر این روزنامه‌ها چنین بود: مژده امارات برای سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری در ترکیه.
مژده برای اعلام انتقال ۱۰ میلیارد دلار سرمایه اماراتی‌ها به آنکارا و استانبول در حالی مطرح شده که ترکیه در یکی از شگرف‌ترین بحران‌های اقتصادی تاریخ معاصر خود قرار گرفته و قیمت هر ۱ دلار آمریکا، حتی از ۱۳ لیر فراتر رفته است. این در حالی است که ترکیه سال ۲۰۲۱ میلادی را با دلار ۷ لیره و ۳۰ قوروشی آغاز کرده بود و در صورت تداوم وضعیت فعلی، ممکن است در کریسمس، این نرخ به ۱۵ لیره نیز برسد.
قبلاً گفته شده بود که امارتی‌ها، قصد دارند به یُمن عادی‌سازی روابط خود با ترکیه، در همان گام نخست، ۲۰ میلیارد دلار به آنکارا بیاورند. اما دیروز اعلام شد که رقم دقیق، ۱۰ میلیارد دلار است و نه بیشتر.
برخی از روزنامه‌های منتقد دولت اردوغان، امروز آن دسته از تیترها و عبارات تحلیلگران آکپارتی را یادآوری کردند که امارات را به عنوان دشمن شماره یک ترکیه معرفی کرده بودند.
روزنامه سوزجو که به عنوان مهم‌ترین تریبون مخالفین اردوغان شناخته می‌شود و در عین حال، پرتیراژترین روزنامه ترکیه است، برخی از تیترهای روزنامه ینی شفق را یادآوری و در صفحه نخست خود، بازنشر کرده است.
روزنامه ینی شفق که به عنوان بوق تبلیغاتی جریان راست افراطی حامیان آکپارتی شناخته می‌شود و بارها برای اردوغان دردسرسازی کرده، قبلاً عکس‌های بن زاید، بن سلمان و نتانیاهو را در صفحه نخست منتشر می‌کرد و از آن سه نفر به عنوان سه دشمن قسم‌خورده ترکیه نام می‌برد و به شیوه‌ای مداوم، تقصیر طراحی کودتای نافرجام ۲۰۱۶ را بر گردن امارات می‌انداخت.
سوزجو، در سمت راست عکس بالا، دو تیتر پیشین ینی شفق را بازنشر کرده است: ۱. آن‌ها بی‌شرف هستند (خطاب به ولیعهد ابوظبی امارات). ۲. امارات در سومالی به ترکیه حمله خواهد کرد.
سوزجو در عین حال، به این نکات اشاره کرده است: ۱. یک دیدار کاملاً عاطفی. ۲. شهاب کاواجی اوغلو رئیس بانک مرکزی ترکیه برای امضای توافق سوآپ ارزی، چتر به دست زیر باران منتظر ولیعهد امارات ایستاد. ۳. توافق‌های اقتصادی امضا شده بین آنکارا و ابوظبی، تماماً به نفع صندوق‌ها، موسسات و گروه‌هایی است که یا تحت امر رئیس‌جمهور هستند و یا به عنوان نهادهای مالی و پیمانکاری نزدیک به اردوغان شناخته می‌شوند که به خاطر اتصال با خانواده‌های متنفذ و مقتدر آکپارتی، ثروت‌های کلان اندوخته‌اند.
البته در یادآوری موضوعات مرتبط با مواضع خصمانه پیشین ترکیه علیه امارات، افراد دیگری نیز به میدان آمدند. افق یَغنی رئیس انجمن خیزش مردمی‌در برابر کودتای نافرجام، به سخنان اردوغان اعتراض کرده و گفت: «تا دیروز می‌گفتید شخص محمد بن زیاد آل نهیان یکی از فرماندهان اصلی طراحی کودتای نافرجام ترکیه بوده، اما حالا به او می‌گویید برادر. تکلیف‌مان را روشن کنید. این آدم، دشمن و خائن و حامی‌کودتاگران است، یا برادر؟»
یکی دیگر از حواشی مرتبط با عادی‌سازی روابط ترکیه و امارات، اقامت یک شهروند افشاگر ترکیه در امارات بود.
برخی از فعالان رسانه‌ای ترکیه ادعا کرده‌اند که بن زاید، قبل از سفر به آنکارا، سدات پکر رئیس فراری مافیای ترکیه را از کشورش بیرون انداخته است.
پکر با انتشار چند فایل ویدیویی در محیط اینترنتی یوتیوب، دست به افشاگری‌های گسترده‌ای علیه سلیمان سویلو وزیر کشور کابینه اردوغان زده و علاوه بر این، پرده از فساد مالی چندین مقام مهم حزب حاکم ترکیه برداشته بود و فایل‌های ویدیویی او، مجموعاً بیش از هفتاد میلیون بیننده پیدا کرد و مدت‌ها، توجه رسانه‌ها و محافل سیاسی ترکیه را به سوی خود جلب کرده بود. اما حالا گفته می‌شود که امارات به درخواست ترکیه، سدات پکر را بیرون رانده است.
۱۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری
محمدحسن السویدی، رئیس هیئت‌مدیره شرکت توسعه ابوظبی، دیروز در آنکارا اعلام کرد که امارات متحده عربی ۱۰ میلیارد دلار برای سرمایه‌گذاری در ترکیه اختصاص داده است.
به گفته مقامات ترکیه، دیروز بین آنکارا و ابوظبی، ۱۰ موافقت‌نامه امضا شده اما بررسی اخبار و اطلاعات مندرج در رسانه‌ها، تنها ۹ توافق‌نامه را آشکار می‌کند و مشخص نیست که آیا توافق دهم بنا به دلایل امنیتی خاص منتشر نشده یا اساساً توافقی در دل یکی دیگر از حوزه‌های همکاری است.
لیست ۹ توافق منتشر شده از این قرار است:
۱.یادداشت تفاهم تبادل اطلاعات مالی برای مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم.
۲.تفاهم‌نامه همکاری مدیرکل صندوق دارایی ترکیه و رئیس شرکت بندر ابوظبی.
3.یادداشت تفاهم بین هلدینگ توسعه ابوظبی (ADQ) و صندوق دارایی ترکیه.
۴.یادداشت تفاهم رئیس دفتر سرمایه‌گذاری ریاست جمهوری ترکیه و السویدی رئیس هیئت مدیره شرکت توسعه ابوظبی.
۵.یادداشت تفاهم بین بورس ابوظبی و بورس استانبول.
۶.یادداشت تفاهم همکاری بین بانک‌های مرکزی دو کشور.
۷.توافق‌نامه همکاری اداری و مشارکت در امور گمرکی.
۸.یادداشت تفاهم همکاری در حوزه انرژی.
۹.یادداشت تفاهم همکاری در حوزه محیط زیست.
ایستگاه بعدی، مصر یا عربستان سعودی؟
در چند سال گذشته در اغلب پرونده‌های منطقه‌ای همچون سوریه و لیبی، ترکیه و قطر در یک جبهه و امارات و عربستان در جبهه مقابل ایستاده و آشکارا ضد هم عمل کردند. اما سفر دیروز بن زاید آب بر آتش ریخت و حالا می‌توان گفت که روابط آنکارا–ابوظبی، وارد فاز عادی شده است.
اما سوال اینجاست: آیا با توجه به مواضع سفت‌وسخت قبلی اردوغان علیه عبدالفتاح السیسی رئیس‌جمهور مصر و محمد بن سلمان ولیعهد سعودی، رابطه با این دو کشور نیز عادی خواهد شد یا خیر؟
//اناج
