یک بار برای همیشه؛ آیا اسرائیل با برجام مخالف بود؟
نگاهها به توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی در تلآویو هم مشابه هر موضوع دیگری در عرصه تصمیمگیری، اختلافبرانگیز بوده است. در میان مقامات صهیونیستی، یکی امضای برجام را اشتباه تاریخی دانسته (۱) و دیگری از انتخاب توافق به عنوان بهترینِ بدها می گوید. یکی خروج دونالد ترامپ از برجام را فاجعه میخواند و دیگری همین عنوان را به احیای برجام نسبت میدهد.
در این رابطه، بهترین تشریح همان چیزی است که المانیتور میگوید: «نگاه به برجام در اسرائیل به دو بخش تقسیم شده؛ گروهی که تصور میکنند احیای برجام در میان گزینههای بدِ موجود بهترین است و گروه دومی که آن را فاجعه میدانند.» (۲)
به هر صورت، وزنهی مخالفت با برجام در سیاست خارجی تلآویو سنگینی میکند. این یعنی بیشتر سیاستمداران صهیونیست برجام را توافق خوبی نمیدانند. در طول سالهای اخیر نتانیاهو، بنت و لاپید که در رأس قدرت رژیم صهیونیستی قرار گرفتهاند مخالف برجام بودهاند.
نگاه امنیتیها در تلآویو به توافق هستهای
المانیتور: نگاه به برجام در اسرائیل به دو بخش تقسیم شده؛ گروهی که تصور میکنند احیای برجام در میان گزینههای بدِ موجود بهترین است و گروه دومی که آن را فاجعه میدانند
نگاهی به موضعگیریهای آشکار میگوید بخش قابل توجهی از مقامات امنیتی رژیم صهیونیستی با برجام موافقند (۳)؛ البته، لازم به توضیح است در این ارگانها هم موضع واحدی دیده نمیشود. تا آنجا که اورشلیم پست اختلافات موجود بر سر برجام را بیشترین اختلاف مقامات امنیتی این رژیم در دهه اخیر میداند.(۴)
در موساد اگرچه بارنیا و کوهن دو رئیس پیشین موساد مخالف برجامند اما بخشی از روسای سابق موساد خروج آمریکا از برجام را اشتباه و حتی فاجعه میدانند. بیشتر مقامات بازنشسته و قدیمی نظامی در اراضی اشغالی بارها موضع مثبت خود نسبت به برجام را اعلام کردهاند. در میان نفرات فعلی نظامی رژیم صهیونیستی هم چنین دیدگاهی دیده میشود.
اورشلیم پست در همین رابطه مینویسد:« فرمانده سابق ارتش اسرائیل، فرمانده سابق اطلاعات ارتش اسرائیل و رئیس سابق تجزیه و تحلیل اطلاعات اسرائیل، همگی گفته اند که مقابله با تهدید هسته ای ایران تا پایان ۲۰۲۵ ایده خوبی بود.» این دسته از ژنرالهای صهیونیستی اعتقاد دارند، توقف در برنامه اتمی ایران، حتی برای مدتی کوتاه به نفع تلآویو است.
مخالف مطلق برجام
در دستهی سیاستمداران، با وجود مخالفت قریب به اتفاق آنها با برجام، علت مخالفت و نوع مواجههی با آن پیچیدهتر است. به نوشته تحلیلگر اینترسپت گروه اول از سیاستمداران که برجستهترین آنها نتانیاهو است، طیفی هستند که مخالفت آنها با برجام ربطی به محتوای این توافق ندارد. به همین دلیل هم پیش از اینکه اصلا توافقی امضا شود و جزئیاتی تعیین شود، مخالفت این گروه شروع شده بود.(۵)
به عقیده آنها، هر توافقی که از طرف ایران قابل پذیرش باشد، فاجعهی سیاسی برای اسرائیل محسوب میشود؛ آنهم به این دلیل که برنامهی اتمی تنها بخشی از پازلی است که تکمیل آن تغییر در موازنه و رهبری منطقه به نفع ایران خواهد بود؛ مسئلهای که مشکل اصلی اسرائیل با توافق اتمی است.
رژیم صهیونیستی، هژمونی ایران در جنوب غرب آسیا را خطری وجودی برای خود میداند؛ چیزی که ایران برای دستیابی به آن، به دو ابزار مهم مشروعیت و ثروت احتیاج دارد. به عقیده سیاستمداران اسرائیلی، هرگونه توافقی که بتواند -ولو اندکی- موجب تقویت این دو متغیر برای ایران شود باید شکست بخورد.//ایرنا