کرونا، بیماریابی میکروب سل را با مشکل مواجه کرد

رئیس گروه پیشگیری از بیماری‌های واگیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز گفت: اخیرأ به دلیل تمرکز کارکنان بر روی کرونا، بیماریابی سل با مشکل مواجه شد و البته تفکیک قائل نشدن مردم بین کرونا و سل نیز بی‌تاثیر نبود.

دکتر سیمین خیاط زاده در گفت‌وگو با خبرنگار ،مناسبت فرارسیدن روز جهانی سل در خصوص این بیماری اظهار کرد: بیماری سل جزو بیماری‌هایی است که می‌تواند تمام اعضای بدن را درگیر کند و مهمترین نوع آن، سل ریوی است، چرا که اگر چنانچه ارکان‌های دیگری از بدن به این بیماری درگیر شود، احتمال انتقال بیماری به فرد سالم کم است، اما سل ریوی نه تنها فرد بیمار بلکه به افراد دیگر نیز از طریق سرفه و دفع خلط منتقل می‌شود.

وی ادامه داد: سل یکی از بیماری‌های عفونی است که در تمامی دستگاه‌های بدن مشکل ایجاد می‌کند و سل استخوان، ریه رحم تخمدان، پوست و سایر اعضای بدن نمونه‌هایی از آن هستند، اما مهمترین نوع آن ریوی است.

وی در رابطه با عامل بیماری افزود: میکروب سل در مکان‌هایی از بدن مانند ریه که میزان اکسیژن زیاد است، رشد می‌کند و با سرفه فرد بیمار، خلط همراه با میکروب سل دفع می‌شود که این میکروب‌ها بسیار مقاوم هستند و سال‌های سال زنده مانده و بعد از ورود به بدن فرد سالم در آنجا لانه گزینی کرده و می‌مانند.

خیاط‌زاده خاطرنشان کرد: احتمال دارد که به محض ورود میکروب سل به بدن فرد سالم، علامت نشان دهد و البته شاید هم بعد از حتی پنجاه سال علائم خود را بروز دهد؛ اگر سیستم ایمنی فرد قوی باشد، دفاع کرده، دور آن جمع شده و از رشد میکروب جلوگیری می‌کند، اما به دلیل ضعف سیستم ایمنی، تغذیه نامناسب، مصرف داروهای کاهنده ایمنی و در تماس بودن با فرد آلوده در زمان بروز علائم این بیماری موثر است.

وی در ارتباط با علائم این بیماری گفت: هر عضوی که درگیر میکروب سل شود، علائم خاص خود را خواهد داشت؛ برای مثال مشکلات ادارای در سل کلیه، نازایی در سل رحم تخمدان، شکستگی استخوان در سل استخوان و تنگی نفس و خلط در سل ریوی ایجاد می‌شوند و البته به دلیل عفونی بودن این بیماری، یک سری علائم عمومی مانند تب، بدن درد، ضعف عمومی، بی‌حالی، بی‌اشتهایی، سستی و خستگی نیز دارد.

وی اضافه کرد: طبق بررسی‌هایی که در طول سالیان گذشته انجام شده، نشان می‌دهد که آمار این بیماری قبل و بعد از بروز کرونا متفاوت است.

رئیس گروه پیشگیری از بیماری‌های واگیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز متذکر شد: قبل از شیوع کرونا سالانه ۱۷۰ نفر مبتلا به سل ریوی و خارج از ریوی را در استان داشتیم، اما بعد از شیوع کرونا، این آمار کاهش یافته و به ۱۰۰ نفر در سال رسید که دلیل آن تمرکز کارکنان بر روی کرونا است که بیماریابی سل را با مشکل مواجه کرده است و البته یکی دیگر از دلایل آن، تفکیک قائل نشدن بین این بیماری و کرونا است؛ باتوجه به اینکه در هر دو نوع، مشخصه اصلی بیماری سرفه است لذا مردم دچار اشتباه شده و مراجعات ما کاهش یافت، اما با تلاش همکاران و مسئولین استانی، میزان بیماریابی در سال ۱۴۰۰ همانند ۹۸ افزایش یافت که نیازمند اطلاع رسانی از طریق سازمان بهداشت و درمان و دستگاه‌های اطلاع رسان است تا اطلاع‌رسانی کافی در این زمینه داشته باشند.

وی ادامه داد: بیمار کرونایی که بیش از دو هفته سرفه او ادامه یابد، مشکوک به سل ریوی است لذا باید به دنبال علاج آن باشد و در مراکز و خانه‌های بهداشت با انجام آزمایش نمونه‌گیری خلط در سه نوبت، ابتلا به این بیماری بررسی شود چراکه اگر بماند به اطرافیان و افراد داخل یک سقف، خطر انتقال تنفسی وجود دارد.

وی در خصوص درمان و تشخیص سل بیان کرد: درمان و تشخیص سل رایگان است و افراد مشکوک می‌توانند به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کرده و تحت تشخیص و درمان قرار بگیرند و داروها نیز به صورت رایگان در اختیار آنها قرار خواهد گرفت؛ معمولاً طول مدت درمان بیماران شش ماه است که اگر فرد زیرنظر کادر درمان دارو مصرف کند، سریع درمان شده و نگرانی خاصی وجود ندارد و تا آخر عمر او بهبودی حاصل خواهد شد، مگر در موارد نادر که به دلیل اعتیاد یا بیماری‌های زمینه‌ای، دوباره این بیماری بروز می‌کند.

خیاط‌زاده یادآور شد: در آزمایش سل، سه نوبت نمونه‌ی خلط می‌گیرند و در آزمایشگاه زیر میکروسکوپ با بررسی خلط، ابتلا به این میکروب را تشخیص می‌دهند.

وی در تشریح روش‌های پیشگیری از این بیماری گفت: در حالت کلی اگر شرایط مناسب بهداشتی در خانواده حاکم باشد، ابتلا این بیماری کاهش می‌یابد و با ایستادن پنج دقیقه‌ای در زیر نور مستقیم آفتاب، میکروب از بین می‌رود لذا سعی کنیم تا در جاهایی سکونت داشته باشیم که نورگیر بوده و تهویه مناسبی داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: تا دو هفته قبل از اخذ درمان احتمال انتقال بیماری وجود دارد، اما دو هفته بعد درمان، امکان انتقال وجود ندارد و تنها راه انتقال، تنفسی است.

رئیس گروه پیشگیری از بیماری‌های واگیر دانشگاه علوم پزشکی تبریز متذکر شد: افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده، ضعف ایمنی، مصرف کننده‌ی داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی، داروهای سرطانی، افراد پیوندی و مصرف کننده‌ی داروهای مهار کننده سیستم ایمنی مستعد سل هستند؛ راه اول این است که با افراد مسلول ارتباط نداشته باشند، اما در معتادان و افرادی که با بیماران مسلول به نوعی ارتباط دارند مانند افرادی که در آزمایشگاه کار می‌کنند، احتمال ابتلا بالا است.

وی در پایان تاکید کرد: فعلا در شرایط کرونایی، افراد نباید تمامی موارد سرفه را به حساب کرونا بگذارند و هر سرفه‌ای که بیش از دو هفته ادامه داشته باشد، باید به مراکز بهداشتی مراجعه کرد؛ مردم سرفه را مختص کرونا می‌دانند، اما باید به فکر سل هم بود چراکه گسترش سل خطر بالایی دارد.

گفتنی است؛ ۲۳ مهرماه روز ملی مبارزه با سل نامگذاری شده است.//ایسنا