چگونه از بیماران مبتلا به آسم در مقابل کرونا مراقبت کنیم؟

رییس گروه پیشگیری و مراقبت بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت آذربایجان شرقی موارد مربوط به مراقبت‌های افراد مبتلا به آسم از بیماری کرونا را تشریح کرد.

دکتر جبرییل شعربافی در گفت‌وگو با خبرنگار، با بیان این‌که افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی مزمن مانند آسم در صورت عدم کنترل بیماری، بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به بیماری کرونا قرار دارند، گفت: افراد دارای بیماری آسم در راستای پیشگیری از ابتلا به بیماری کرونا، باید داروها را طبق دستور پزشک و به‌طور مرتب مصرف کرده و از قطع و تغییر خودسرانه داروها خودداری کنند.

وی افزود: هم‌چنین این بیماران باید در زمان توصیه شده جهت ویزیت به پزشک معالج خود مراجعه کنند و از مراجعات مکرر به مراکز بهداشتی درمانی نیز پرهیز داشته باشند؛ هم‌چنین در این راستا بهتر است که حداقل به میزان ۹۰ روز داروهای مورد نیاز در منزل نگهداری شود.

وی با تاکید بر این‌که بیماران مبتلا به آسم در حد امکان باید در خانه بمانند و در صورت ضرورت خروج از منزل، حتما پروتکل‌های بهداشتی چون استفاده از ماسک را رعایت کنند، گفت: در صورت بروز علائمی مانند علائم آنفلوانزا (تب، سرفه، درد اندام‌ها، کاهش حس بویایی و چشایی، مشکل در تنفس و …) قطعا مراتب وضعیت بیمار به پزشک اطلاع داده شود.

شعربافی با بیان این‌که آسم، یکی از معضلات اصلی سلامت در بسیاری از کشورهای جهان و یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن در کودکان است، گفت: بیشترین مرگ‌ و میر ناشی از آسم در کشورهایی با درآمد پایین و متوسط اتفاق می‌افتد.

وی افزود: اکنون بیش از ۳۴۰ میلیون نفر در جهان مبتلا به آسم هستند که پیش بینی می‌شود در یک دهه آینده، ۱۰۰ میلیون نفر به این تعداد افزوده شود. در این نوع بیماری‌های مزمن تنفسی، علاوه بر هزینه‌های غیرمستقیم مانند غیبت از حضور فعالانه در محیط کار و تحصیل و کاهش فعالیت‌های اجتماعی و … هزینه‌های مستقیم یا به عبارت دیگر هزینه‌های بستری و دارو نیز از اهمیت فوق‌العاده برخوردار هستند.

وی در خصوص دلایل افزایش شیوع بیماری آسم در جهان، ادامه داد: تحقیقات نشان می‌دهد که علاوه بر استعداد ژنتیکی، تغییرات ایجاد شده در محیط زندگی فرد شامل آلودگی‌های زیست محیطی، تنوع بیماری‌های عفونی به‌واسطه حضور در مهدکودک‌ها، تغییر عادات رژیم غذایی، سامانه‌های تهویه محیط مسکونی و از همه مهم‌تر دود سیگار و سایر دخانیات نیز در افزایش شیوع بیماری آسم مؤثر هستند.

رییس گروه پیشگیری و مراقبت بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت آذربایجان شرقی متذکر شد: مواردی چون روند رو به رشد زندگی شهرنشینی و تغییر سبک زندگی مردم، روند تخریب جنگل‌ها و کاهش سرانه جنگل، توسعه روزافزون آلاینده‌های زیست محیطی، تشدید آلودگی هوا، روند رو به رشد مصرف دخانیات و کاهش سن شروع مصرف آن، تغییر باورهای فرهنگی جامعه و گرایش به مصرف قلیان و رواج استفاده از دخانیات در بین زنان از جمله عوامل تشدید کننده شیوع بیماری آسم و سایر بیماری‌های تنفسی مزمن در کشور ما محسوب می‌شوند.

وی در خصوص سایر عوامل موثر بر شیوع این بیماری در سطح کشور، گفت: در صورت تشخیص و درمان دیرهنگام، غلط بودن یا ناقص ماندن درمان و عدم دسترسی به دارو، فقر فرهنگی و اقتصادی، اختلالات روانی و اجتماعی، نوع رژیم غذایی، چاقی، استرس و هیجانات فردی ناشی از زندگی شهرنشینی، شیوع این بیماری در بین مردم افزایش می‌یابد.

آنچه که باید در مورد آسم را بدانیم

وی در ادامه با بیان این‌که شعار روز جهانی آسم سال ۲۰۲۱ “اصلاح باورهای نادرست در مورد آسم” است، در خصوص ویژگی‌های این بیماری، اظهار کرد: آسم یک بیماری عفونی و مسری نیست، هرچند عفونت‌های ویروسی تنفسی می‌توانند موجب بدتر شدن بیماری آسم شوند.

شعربافی افزود: توصیه می‌شود که افراد مبتلا به آسم جز در شرایط حاد بیماری، ورزش کنند و تحرک بدنی داشته باشند. در این راستا بیمار مبتلا به آسم باید قبل از ورزش چند دقیقه بدن خود را با نرمش گرم کند و در صورتی که هنگام ورزش دچار سرفه و تنگی نفس می‌شود، نیم ساعت قبل از ورزش از اسپری سالبوتامول استفاده کند.

وی با بیان این‌که استفاده از کورتون‌های استنشاقی در درمان آسم، تاثیری در رشد و یا قد کودکان ندارد، گفت: درمان‌های جایگزین نظیر هومیوپاتی، طب سوزنی، حجامت، طب سنتی و داروهای گیاهی و استفاده از ترکیباتی نظیر عنبر نسارا، تاثیر ثابت شده‌ای در درمان آسم ندارند.

وی با بیان این‌که اصول اصلی کنترل این بیماری، شامل شناخت عوامل خطر ایجاد کننده و پرهیز از آن‌ها، درمان مناسب و مستمر و آگاهی در خصوص علائم هشدار و روش‌های خود مراقبتی است، افزود: تاکنون هیچ شواهدی مبنی بر مفید بودن مکمل‌ها نظیر ویتامین‌ها، فرآورده‌های حاوی الکترولیت‌ها (نظیر منیزیم)، آنتی اکسیدان‌ها (ویتامین‌های C،E و …) و پروبیوتیک‌ها در درمان بیماری آسم وجود ندارد.

رییس گروه پیشگیری و مراقبت بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت آذربایجان شرقی با بیان این‌که علائم آسم در طی زمان متغیراست، اظهار کرد: گاهی بیمار به طور طولانی مدت ممکن است که فاقد علامت باشد اما امکان بروز علائم در فرد مبتلا تا پایان عمر وجود دارد.

وی با اشاره به این‌که اختلالات روحی روانی مانند اضطراب و افسردگی می‌توانند باعث تشدید آسم شوند ولی آسم یک بیماری روحی روانی نیست، گفت: آسم یک بیماری مزمن است و برخی از بیماران لازم است تا داروهای خود را طولانی مدت استفاده کنند که این موضوع به دلیل ماهیت بیماری بوده و ارتباطی به وابستگی و اعتیاد به داروها ندارد.

وی ادامه داد: آسم شایعترین بیماری مزمن دوران کودکی و شایعترین علت بستری در بیمارستان و غیبت طولانی از مدرسه در این سنین است. البته تغذیه با شیر مادر به ویژه در شش۶ ماهه اول زندگی موجب کاهش ابتلا به بیماری آسم و آلرژی می‌شود.

دکتر شعربافی دود سیگار و سایر مواد دخانی چون پیپ، قلیان و … را از جمله مهمترین علل بروز و تشدید علائم بیماری آسم دانست و گفت: بیمااران مبتلا به آسم باید از هرگونه مواجهه با دود دخانیات اجتناب کنند و اجازه سیگار کشیدن در خانه، محل کار و یا دیگر فضاهای بسته را به هیچ کس ندهند. با این کار علاوه برخود از خانواده و دوستان نیز محافظت می‌شود.

وی در ادامه چاقی را یکی از عوامل خطر بروز علائم آسم دانست و افزود: در صورتی که بیماران مبتلا به آسم چاق هستند، باید به دنبال راهکارهایی برای کاهش وزن باشند و چنانچه وزنی متعادل دارند باید برای حفظ وزن متناسب خود تلاش کنند.

وی در ادامه در خصوص تاثیر آلودگی هوا در بروز بیماری آسم، اظهار کرد: هوای آلوده حاوی مواد شیمیایی متعددی است که موجب بروز و تشدید علایم بیماران مبتلا به آسم می‌شود. بهتر است که در شرایط آلودگی هوا، خروج از منزل به موارد ضروری محدود شود و به خصوص از ورزش و فعالیت‌های فیزیکی شدید در فضای آزاد خودداری کرد؛ هم‌چنین به منظور کاهش آلودگی هوای داخل منزل نیز می‌توان از وسایل پخت و پز و گرمایشی غیر دودزا استفاده کرد.

رییس گروه پیشگیری و مراقبت بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت آذربایجان شرقی افزود: ذرات گرد و غبار، مواد شیمیایی و بخارات و گازهای مضر موجود در محیط کار از علل اصلی ایجاد بیماری آسم محسوب می‌شوند. بهتر است که با ایجاد تهویه مناسب در محل کار و استفاده از وسایل ایمنی استاندارد از خود محافظت کرد.

وی متذکر شد: دود اسپند نه تنها تاثیری در پیشگیری از ابتلا به آسم ندارد بلکه دود هرگونه ماده سوختنی می‌تواند سبب تشدید علائم آسم شود. مبارزه با سوسک و جلوگیری از رطوبت منزل نیز در کنترل بیماری آسم موثر است.

وی گفت: عوامل حساسیت زای حیوانات نظیر پر، مو یا مدفوع حیوانات خانگی از علل ایجاد و یا بدتر شدن علائم آسم هستند که بایستی بیماران مبتلا به آسم از نگهداری حیوانات خانگی و دست آموز در محیط داخل منزل خودداری کنند و به هیچ وجه اجازه ورود این حیوانات را به رختخواب خود ندهند؛ هم‌چنین از به کار بردن بالش یا تشک حاوی پر، پشم یا کرک نیز جدا اجتناب کنند.

دکتر شعربافی با اشاره به این‌که هیره (مایت) موجود در گردو غبار منزل از علل مهم بروز یا تشدید علائم آسم محسوب می‌شود، افزود: برای مقابله با آن‌ها باید بالشت‌ها و تشک‌ها را در پوشش‌های غیر قابل نفوذ پیچید و کلیه ملحفه‌ها را هفته‌ای یک بار در آب داغ شسته و در آفتاب خشک کرد و در صورت امکان نیز از قالی به عنوان کف پوش استفاده کرد.

وی متذکر شد: سرفه‌های طولانی بیش از چهار هفته، خس خس سینه مکرر، تنگی نفس و احساس سنگینی در قفسه سینه از مهمترین علائم ابتلا به بیماری آسم محسوب می‌شوند که در صورت مشاهده این علائم حتما باید با پزشک مشورت کرد.

وی در خاتمه اظهار کرد: اگرچه بیماری آسم کاملا قابل درمان نیست اما با کنترل مناسب این بیماری، می‌توان زندگی طولانی تر و با کیفیت بالاتری داشت.//ایسنا