یک هفته‌ای می‌شود آلودگی هوا گریبان گیر تبریزی‌ها شده و شهروندان این باغ شهر قدیم، از استشمام هوای پاک به ریه‌های خود محروم مانده و محکوم به دود خوری شده‌اند.
دو سال قبل زمانی که حرفی از آلودگی هوا، گفته می‌شد انگشت اتهام به سمت وسایل نقلیه پیش می‌رفت به طوریکه طبق گفته‌ی مسئولان محیط زیست، ۷۲ درصد آلودگی هوا، سهم خودروها و تنها ۲۱ درصد آن مربوط به صنایع بود هرچند چشم‌پوشی از واقعیت تردد ۶۰۰ اتوبوس فرسوده در سطح شهر انکارپذیر نیست ولی اکنون با قطعی گاز نیروگاه‌های تبریز و سهند، به طر علنی مازوت سوزی این دو، بلای جان تبریز شده است.
قانون، استفاده از سوخت مازوت به خصوص در هنگام آلودگی هوا را منع کرده، اما با این حال از 15 شهریور امسال، برخلاف سال‌های گذشته که از پایان آبان ماه سوخت جایگزین استفاده می‌شد، نیروگاه تبریز به دلیل تصمیمات مرکزی مجبور به استفاده از سوخت مازوت شده است به همین دلیل، افزایش میزان آلاینده‌های هوا در تبریز، نسبت به سال گذشته زودتر شروع شده و با آلودگی هوا در این کلانشهر مواجه هستیم.
حال با اینکه مازوت سوزی در تبریز بیداد می‌کند ولی آن نیز مانند برخی از مشکلات برای مسئولان بی خیال به امری طبیعی، تبدیل شده است.
به طوریکه این بی خیالی، صدای اعتراض، نماینده ولی فقیه در آذربایجان‌شرقی را نیز درآورد.
حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدعلی آل هاشم -امام جمعه تبریز، در خطبه‌های نماز جمعه‌ی این هفته‌ی تبریز با تاکید بر اینکه مسئله‌ی مهم آلودگی هوای تبریز باید توسط وزارت نیرو، نفت، مسئولین استانی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی پیگیری شود، گفت: آلودگی هوای تبریز در اثر استفاده از مازوت در نیروگاه به اوج رسیده است لذا باید نمایندگان مجلس شورای اسلامی این مسئله را پیگیری کنند چرا که آلودگی هوای تبریز بیداد می‌کند.
وی ادامه داد: چرا نیروگاه تهران، کرج و اصفهان اجازه‌ی استفاده از مازوت را ندارند ولی در تبریز اجازه داده می‌شود؟ من از نزدیک شاهد این امر هستم و استاندار نیز این موضوع را به جد پیگیری می‌کنند.
بر اساس آخرین آمار مرکز سنجش کیفی هوا اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست آذربایجان‌شرقی، شاخص کیفی هوای کلانشهر تبریز(میانگین 24 ساعت گذشته) بر اساس پارامتر ذرات کمتر از 2.5 میکرون در مورخه ۲ آذرماه برابر ۱۲۵ و وضعیت هوا برای گروه‌های حساس، ناسالم اعلام شده است.
داود قاسم زاده – مدیر روابط عمومی اداره‌کل محیط زیست آذربایجان‌شرقی در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: شاخص کیفیت هوای تبریز امروز سه شنبه، ۲ آذر ۱۴۰۰، در وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس قرار دارد.
علل آلودگی هوای کلان شهر تبریز
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان شرقی در جلسه کارگروه اضطراری کمیته کاهش آلودگی هوای آذربایجان شرقی، گفت: ما مکرر به مسئولان ذیربط کشوری در خصوص آلایندگی نیروگاه تبریز اطلاع داده ایم تا به موقعیت نیروگاه تبریز ویژه نگاه شود و حداقل سهم سوخت مصرفی تغییر یافته و از گاز استفاده شود اما تاکنون نتوانسته ایم آنها را مجاب کنیم تا سیستم نیروگاه تبریز را تغییر دهند.
جواد رحمتی افزود: اگر لازم باشد از دادستان کمک می گیریم باید یک سری بحث‌های نظارتی صورت گیرد تا دستگاه‌های مسئول وظایف خود را در قبال کسانی که در بخش صنایع به وظایف خود عمل نمی‌کنند برخورد کنند.
وی اظهار کرد: اصل مسئله ما زمانی است که وارونگی هوا اتفاق می‌افتد به همین منظور باید توجه داشته باشیم و از ابزارهایی برای مقابله با آلاینده های هوا استفاده کنیم
رحمتی افزود: آمارها یک هشدار است و نشان می‌دهد روزهای سالم و پاک ما در سال حدود ۱۶۵ روز بوده است، ۱۵۰ روز قابل قبول و مابقی ایام خطرناک است، به شرایط افت کیفیت هوا نزدیک می‌شویم که وضعیت ناسالم برای گروهای حساس ییشتر خواهد شد برای جلوگیری از این موضوع باید مصوبات جلسات قبلی را دوباره به کار گرفته و از فعالیت کارخانجات آسفالت و شن و ماسه جلوگیری شود.
انتقاد از تصمیم دیسپاچینگ مرکزی در کاهش سهمیه گاز نیروگاه‌ها
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان شرقی، استقرار صنایع آلاینده مانند نیروگاه در نزدیکی شهر و فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل عمومی را از مهم‌ترین دلایل تشدید آلودگی هوای کلانشهر تبریز ذکر کرد و گفت: یکی از عوامل اصلی آلودگی هوای تبریز، تصمیم دیسپاچینگ مرکزی گاز برای استفاده از مازوت به جای گاز طبیعی در نیروگاه تبریز است.
نیروگاه تبریز و منابع متحرک بیشترین حجم آلودگی هوا را به خود اختصاص داده‌اند
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان نیز با بیان اینکه نیروگاه تبریز و منابع متحرک بیشترین حجم آلودگی هوا را به خود اختصاص داده‌اند، افزود: با افزایش استفاده از مازوت در نیروگاه تبریز تعداد روزهایی که شاخص آلودگی آن، غلظت اکسیدهای گوگردی است افزایش می‌یابد.
وی ادامه داد: در روزهای سرد سال چون با پدیده وارونگی هوا مواجه هستیم تجمع آلودگی موجب افزایش روزهای آلوده می‌شود.
مجوز انتقال گاز به نیروگاه تبریز صادر شد/ برنامه‌های کاهش آلودگی هوا به صورت جدی عملیاتی شود
استاندار آذربایجان شرقی نیز دو روز قبل در جلسه کارگروه اضطرار آلودگی هوا، با اشاره به پیگیری‌های انجام شده برای عدم استفاده از مازوت در نیروگاه تبریز و افزایش سهمیه گاز این نیروگاه، گفت: با دستور معاون رئیس جمهور، مجوز انتقال گاز از نیروگاه هریس به نیروگاه تبریز صادر شد.
عابدین خرّم با تاکید بر تلاش دستگاه‌های مسئول برای اجرایی شدن این مجوز، اظهار کرد: با توجه به اینکه نیروگاه هریس امکان استفاده از سوخت مایع به جای گاز را دارد، مجوز انتقال سهمیه گاز این نیروگاه به نیروگاه تبریز صادر شد و این کار هرچه سریع‌تر باید انجام شود.
وی با اشاره به اینکه کاهش سهمیه گاز استان از دو ماه پیش و زودتر از برخی استان‌های دیگر آغاز شده، افزود: امسال هم با سرمای زودرس مواجه هستیم و هم سهمیه گاز کاهش پیدا کرده است که این شرایط، ضرورت صرفه‌جویی در مصرف گاز را دوچندان کرده است.
خرّم تاکید کرد: ضروری است سیستم‌های گرمایش تمام ادرات و سازمان‌ها در ساعات تعطیلی خاموش شده و یک ساعت قبل از شروع فعالیت روشن شوند؛ رسانه‌ها و صداوسیما نیز برای معرفی الگوی مناسب مصرف و مدیریت مصرف انرژی تلاش کنند.
استاندار آذربایجان شرقی در ادامه با اشاره به گزارش اداره کل حفاظت محیط زیست مبنی بر شروع پدیده وارونگی و افزایش آلاینده‌های هوا در شهر تبریز، گفت: در 24 ساعت گذشته، هوای تبریز ناسالم برای همه گروه‌ها گزارش شده و اگر بارشی اتفاق نیفتد و این روند آلودگی ادامه داشته باشد در وضعیت اضطراری قرار می‌گیریم.
وی تاکید کرد: وظایف و مأموریت‌های ابلاغی از سوی کارگروه آلودگی هوا، توسط همه سازمان‌ها و ادارات و نیروهای مسلح به صورت جدی پیگیری و عملیاتی شود.
وی با تاکید بر برگزاری هفتگی این کارگروه جهت پیگیری مصوبات و ارزیابی عملکرد دستگاه‌های مختلف، افزود: اگر شاخص آلودگی هوا افزایش یابد وضعیت استان حتی از شرایط کرونایی نیز خطرناک‌تر می‌شود و باید اقدامات جدی انجام شود.
خرّم همچنین گفت: پلیس راهنمایی و رانندگی در روزهایی که در وضعیت اضطراری قرار داریم از تردد خودروهای فرسوده بالای 15 سال در محدوده طرح زوج و فرد جلوگیری کند.
استفاده از ماسک‌های معمولی تاثیر مطلوبی در پیشگیری از مشکلات آلودگی هوا ندارند
رئیس اورژانس آذربایجان شرقی نیز در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به وضعیت خطرناک آلودگی هوای تبریز طی روزهای اخیر، اظهار کرد: در زمان آلودگی هوا به خصوص امروز که شاخص آلودگی به وضعیت خطرناکی رسیده است، تمامی اقشار به ویژه بیماران قلبی و عروقی، مادران باردار و شیرده، سالمندان و کودکان به هیچ وجه از خانه خارج نشوند.
دکتر فرزاد رحمانی افزود: اگر ضرورتی برای خارج از خانه وجود دارد، بایستی در حداقل زمان ممکن و از کوتاه ترین مسیر به منزل بازگشت و در زمان تردد در فضای بیرون خانه نیز حتما از ماسک‌های فیلتردار استفاده کرد.
وی با تاکید بر اینکه استفاده از ماسک‌های معمولی تاثیر مطلوبی در پیشگیری از مشکلات آلودگی هوا ندارند، گفت: در روزهایی که هوا آلوده است، مصرف مایعات، لبنیات و سبزیجات حتما توصیه می‌شود تا از این طریق بتوان از اثرات مضر آلودگی هوا و بیماری‌های ناشی از آن پیشگیری کرد.
رحمانی با اشاره به ممنوع بودن هرگونه فعالیت ورزشی در فضای باز، افزود: چنانچه در این روزها علائم مشکلات قلبی و عروقی و یا شرایط حاد دیگر افراد مشاهده شود بایستی در اسرع وقت با عوامل اورژانس تماس گرفت.
وی در خاتمه، شستشوی دست و صورت افراد به عنوان بخشی که بیشتر در معرض آلودگی هوا قرار دارد، امری ضروری در روزهای هوای آلوده شهر تبریز دانست.
مازوت چیست؟
اما مازوت را می‌توان از جمله ترکیب‌های نفت خام به شمار آورد که حاصل تقطیر جزء به جزء آن به هنگام پالایش نفت خام بوده و بعد از تبخیر بنزین و سایر فرآورده‌های سبک‌تر، از نفت خام به دست می‌آید. مازوت، کیفیت پایین و ویسکوزیته بالایی داشته و در نیروگاه‌های حرارتی و موارد مشابه از آن استفاده می‌شود.
بر این اساس مازوت نوعی نفت کوره با کیفیت بسیار پایین به شمار می‌آید و نفت کوره نیز از جمله فرآورده‌های نفتی است که در بسیاری از موتورها، چراغ‌ها، گرمکن‌ها و کوره‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و همچنین به عنوان حلال نیز از آن بهره می‌گیرند.
براساس این گزارش؛ طبق اذعان مسئولان، مشکل مازوت سوزی نیروگاه تبریز از طریق جایگزینی با گاز نیروگاه هریس برطرف می‌شود ولی هنوز خبری از سوخت گاز جایگزینی در نیروگاه تبریز نیست.
//ایسنا
