فروشگاههای خصوصی و سرکیسه کردن مردم به نام تعاونی!
اصطلاح تعاونی یک برند است و متعلق به سازمانهای مردم نهاد و شرکتهایی است که در قالب تشکل های تعاونی فعالیت دارند. برخی از نهادها در کنار انواع فعالیت های خود و با اتکا به هویت و جایگاه مردمی خویش اقدام به راهاندازی فروشگاههایی با عنوان تعاونی نیز میکنند تا به اعضای خود و حتی غیر اعضا خدمات بدهند.
یک برند اطلاعات مشخصی در مورد سازمان و محصولات ارائه میدهد که سبب تمایز آن در بازار میگردد و این اطمینان را میدهد که یک محصول یا خدمت، خاص و بیهمتا است و همچنین ابزاری برای آگاه ساختن مردم از این موضوع است که شرکت چه پیشنهادها ، محصولات ارزان و خدماتی را ارائه میکند.
فروشگاههای تعاونی که در طول هشت سال جنگ تحمیلی بازوی دولت بودند و در جنگ اقتصادی فعلی نیز مطمئن ترین شبكه برای یاری رساندن به دولت هستند و به بخش خصوصی ارجحیت دارند عموماً وجوه لازم را از سهام اعضاء مصرفکننده تأمین میکنند. هر کس که واجد شرایط مقرر در اساسنامه باشد میتواند با پرداخت مبلغ سهام، عضو تعاونی شود. همچنین هر عضو میتواند با جمع کردن سودهای خود در تعاونی، سهام بیشتری خریداری کند.ترکیب مالی تعاونی ها «سرمایهداران بزرگ» به وجود نمیآورد زیرا سهامداران، بهرهای با نرخ محدود دریافت میدارند.
اعضای تعاونی که مالکان آن محسوب میشوند با اختیارات تام نسبت به انتخاب گروه مدیریت تعاونی مبادرت میورزند. هر عضو یک رأی دارد نه بیشتر حتی اگر تعداد سهامی که داراست زیاد باشد. در یک مؤسسه تعاونی نمونه، کنترل امور روزمره و جاری به وسیله هیئتمدیرهای است که از میان افراد عادی که عضو تعاونی هستند انتخاب میشوند. هیئتمدیره عملیات خود را در جلسات منظم سالانه به اعضاء گزارش میدهند. تمام اعضاء حق دارند در این جلسات شرکت کنند و هر موضوعی را که مربوط به معاملات مؤسسه یا نحوه صرف وجوه آن باشد. منجمله توزیع جایزه خرید، در جلسه مطرح نمایند. اعضاء به همین ترتیب میتوانند در یک جلسه ویژه، مقررات مؤسسه را برحسب توصیه هیئتمدیره یا برخلاف میل هیئت تغییر دهند.
تنها راه حصول اطمینان از این که رضایت خاطر مشتری فراهم است این است که قدرت تصمیم نهائی به خود وی تفویض شود. به علت حاکمیت مشتری، تعاونیها میتوانند کالای مرغوب و خدمات بهتر را به قیمت پائینتر تأمین کنند و به تدریج عده بیشتری از تعاونیها به این امر توفیق مییابند.
سیاست فروشگاههای تعاونی چنین است که به انتفاع کمتر تمایل دارد. به عبارت دیگر، با کاهش میزان سود و افزایش فروش، بازگشت سرمایه تسریع میشود. معمولاً قیمتهای تعاونی طوری تعیین میشود که با نرخهای نازلتر بازار تطابق داشته باشد. بدین ترتیب، همین که قیمتهای جاری بازار سیر نزولی طی کند تعاونیها نیز از آن پیروی میکنند، تا آنجا که سیر نزولی قیمتها و اکتفا به منافع کمتر، منتج به سود کمتری میشود. معنی آن به طور ساده این است که خریدار تعاونی از ثمره آنی آن در تمام سال بهرهمند میشود، ولی در موقع خرید پول کمتری میپردازد و به همین ترتیب سود کمتری نیز در آخر سال دریافت میکند، به جای این که تمام سال مبالغ بیشتری بپردازد و در پایان سال مبلغ بیشتری به عنوان سود دریافت نماید.
با این تفسیر امروزه شاهد هستیم که در سطح بازار فروشگاههای خصوصی با تابلو تعاونی فعالیت داشته و در حقیقت از این برند سو استفاده میکنند. مردم که در سالیان سال به تعاونی ها اعتماد حاصل نموده و انتظارات خود را برآورده دیده اند در دام تابلوهایی میافتند که فروشگاههای خصوصی را بعنوان تعاونی به مشتری قالب میکنند و اجناس خود را چه بسا گرانتر از بقیه به فروش می رسانند. این دست اقدامات بتدریج هویت و ارزش فروشگاههای تعاونی را دچار آسیب کرده و متاسفانه نهادهای ناظر و متولی امر و سازمانهایی که باید حامی تعاونی ها باشند در این قضیه فقط نظاره گر بوده اند.
تقاضای تعاونیها اجرای قوانین حمایتی از بخش تعاون به ویژه اصل ۴۴ قانون اساسی، واگذاری كارهای اقتصادی به تعاونیها و همچنین كاهش استیلای دولت در كل امور اقتصادی است. تشكیل تعاونی به معنای جلب مشاركت مردم در امور اقتصادی است و در شرایط فعلی كهبرخی از فعالان بخش خصوصی اقدام به احتكار و افزایش خودسرانه قیمت كالاها می كنند مطمئن ترین بخش برای توزیع كالاها، تعاونیها هستند.
تعاونی ها در مالكیت افراد حقیقی نیستند و جایگاه حقوقی دارند و سالم ترین شبكه برای توزیع كالا به شمار می روند و نفع تعاونی به عموم مردم باز می گردد و امتحان خود را پس داده اند و كالا را بدون افزایش قیمت به دست مصرف كننده می رسانند و مردم نیز به آنها اعتماد دارند و در شرایط فعلی نیز آماده همكاری با دولت برای توزیع كالاها هستند
لذا نباید اجازه داد هر فروشگاه خصوصی از اصطلاح تعاونی در محل کسب و کار خود استفاده کرده و موجب لطمه زدن به اعتماد مردم و کاهش ارزش تعاونی ها گردد.
جالب اینکه برخی از این فروشگاههای خصوصی سو استفادهکننده از عنوان تعاونی در ابتدای شروع کار خود اجناس را ارزانتر از بقیه ارائه میدهند و دقیقا اذهان عمومی را بعنوان یک تعاونی جذب کرده اما در ادامه بعلت نبود نظارت و بخاطر اینکه تصمیمات آن فروشگاه در حیطه نظارت هیچ سازمان و هیات مدیره ای قرار ندارد اقدام به افزایش قیمت ها حتی بیشتر از بقیه جاها میکنند و گاهی اجناس بی کیفیت را به دست مشتری میدهند و این همان نقطه عطف آسیب به جایگاه تعاونیهای واقعی است.
نهایت کلام اینکه انتظار میرود نهادهای نظارتی با فروشگاههای خصوصی سواستفاده کننده از عنوان تعاونی مقابله نموده و در عین حال برای بهبود ساختار توزیع و بروزرسانی فروشگاههای تعاونی مصرف کمک کنند چراکه تعاونی های مصرف نقش بیبدیلی در تعدیل سطح قیمت ها دارند به طوری که در بهبود کیفیت کالاها، مبارزه با گرانفروشی و کمک به اقشار کم درآمد متوسط جامعه بسیار تاثیرگذار هستند و موجب افزایش قدرت خرید مردم میشوند و می توانند در توسعه تولید، کاهش نرخ تورم، مهارت بیکاری و بهبود مصرف نقش بسیار موثر داشته باشند.//اناج