برای به دست آوردن این آمار، ابتدا باید تعداد مسئولان جمهوری اسلامی را شمرد و دید که معیار «مسئول» حساب کردن افراد چیست؟ از ابتدای انقلاب، ۱۳ دولت و ۱۱ مجلس داشتهایم. با محاسبه ۲۰ وزارتخانه در هر دولت و ۱۰ معاون وزیر در هر وزارتخانه، (۱۳*۲۰*۱۰) نزدیک به ۲۶۰۰ وزیر و معاون رئیسجمهور و معاون وزارتخانه داریم. ۱۱ مجلس هم بوده که در مجموع نزدیک به سه هزار نماینده مجلس خواهدشد و علاوه بر این، مسئولان دستگاه قضایی، سفیران و نیروهای مسلح میتوانند جمع حدود ۱۰ هزار نفری را تشکیل دهند.
سفر هموطنان ایران به کشورهای خارجی برای تحصیل، زیاد رخ داده و اینکه تعدادی از فرزندان این مسئولان نیز برای تحصیل به خارج از کشور رفته و برخی در آن کشورها اقامت گزیده باشند، دور از ذهن نیست؛ با این حال به دلیل گسترده و پراکندهبودن فهرست مسئولان، محاسبه آمار فرزندانی از آنان که در خارج از کشور حضور دارند، به سادگی امکانپذیر نیست.
حضور فرزند مسئول در خارج، خوب یا بد؟
صرف نظر از تعداد، به نظر میرسد درباره اینکه حضور فرزندان در خارج خوب است یا بد، اختلافنظرهایی وجود دارد. به عنوان نمونه «محمد کوثری» نماینده تهران در مجلس در واکنش به اخبار منتشر شده درباره مهاجرت فرزندان مسئولان گفته بود: «نباید وقتی فرزند یک مسئولی برای کسب علم مهاجرت میکند، آن مسئول را زیرسوال برد، زیرا قانونی در این زمینه وجود ندارد و ایرادی وارد نیست. علت مهاجرت این افراد، پیشرفت کشور است اما برخی الکی این قضیه را بزرگ میکنند.»
اما برخلاف کوثری، «حسن عباسی» در واکنش به زندگی فرزندان مسئولان در خارج از کشور گفته است: «مسئولی که فرزندش به خارج میرود بیشرف است. باید آبروی مسئولی که فرزندش به آمریکا میرود را برد و به او توهین کرد.»
میتوان استدلال کوثری را درباره مهاجرت تحصیلی پذیرفت اما علت مهاجرت فرزندان مسئولان که در کشورهای دیگر ماندگار میشوند را نمیتوان «پیشرفت کشور» دانست. از سوی دیگر بعید است توهین به مسئولی که فرزندش به خارج کشور میرود، قابل دفاع باشد، به ویژه که قانونی در این زمینه نداریم.
در عین حال به نظر میرسد آنچه سبب حساسیت مردم و افکار عمومی در این زمینه شده، برداشت تناقض میان حرف و عمل مسئولان و تبعیض میان آنها و دیگران است. آنها از این گلایه دارند که برخی مسئولان با رویکردها و دادن شعار علیه کشورهای غربی، زمینه ساز فشارها و هزینههایی برای مردم میشوند؛ با این حال در زمان انتخاب محل زندگی، فرزندانشان سر از همین کشورهای مورد عتاب پدران و مادران در میآورند و انتقاد مردم هم به همین تناقض و تبعیض است.
جمعبندی
گرچه حضور دهها تن از فرزندان مسئولان در خارج کشور در این سالها اعلام شده اما به نظر میرسد محاسبه تعداد این افراد، به سادگی امکانپذیر نیست و از این رو عدد مورد ادعای نماینده نیشابور که منبعی هم برای آن اعلام نشده، قابل اثبات نیست.//ایرنا