طرح «شفافیت آراء» عقلانیت را از مجلس میگیرد!
به گزارش باش خبر وبه نقل از فارس، اظهارات اخیر یکی از نمایندگان اصلاحطلب مجلس یازدهم درباره طرح «شفافیت آراء نمایندگان» و استدلالهای خاص وی در مخالفت با این طرح، علاوه بر آنکه موجی از علامت تعجب را در اذهان عمومیجامعه – اعم از فضای مجازی و حقیقی – ایجاد کرد، یک بار دیگر این نکته را هم گوشزد کرد که شفاف نبودن مواضع، آراء و عملکرد کارگزاران نظام در قوای مختلف و در موضوعات گوناگون، چه آثار و تبعاتی میتواند در پی داشته باشد و تا چه حد میتواند زمینه را برای شکلگیری این منشها و روحیات خاص فراهم کند.
مخصوصا اینکه از زمان مطرح شدن موضوع شفافیت آراء نمایندگان در مجلس قبل و مجلس فعلی، انتظار جامعه و نخبگان برای به سرانجام رسیدن این طرح بیشتر شده و به عنوان مثال، پای ثابت مطالبات دانشجویان در دیدارهای روز دانشجو با رئیس مجلس و دیگر مسئولان، تعیین تکلیف این طرح بوده است.
نماینده اصلاحطلب چه گفت؟
محمد باقری بنابی نماینده شهرستان بناب در مجلس شورای اسلامیچند شب قبل در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما که با موضوع طرح «شفافیت آراء نمایندگان» پخش شد، به عنوان مخالف و منتقد این طرح حضور یافت و در برخشی از سخنانش که بازتاب بیشتری در فضای مجازی داشته است، گفت: «گروههای فشار به نمایندگان فشار میآورند که این طرح تصویب شود»!
وقتی مجری برنامه از وی میپرسد که «گروههای فشار یعنی چه کسانی؟»، پاسخ میدهد: «همین گروههایی که هستند» و تلاش میکند تا با ذکر مثالی، موضوع را بیشتر باز کند.
وی خطاب به حجتالاسلام نیکبین دیگر نماینده مجلس و موافق طرح شفافیت، ادامه میدهد: «مثلا میخواهیم در مجلس، مالیات بر ارزش افزوده را از ۹ درصد به ۱۰ درصد افزایش دهیم. اگر این افزایش یک درصدی تصویب شد و در جامعه، به دلیل افزایش هزینهها التهاب ایجاد شد و آراء نمایندگان هم مشخص بود، شما پاسخگوی مردم برای افزایش قیمتها خواهید بود یا نه؟!».
هرچند نماینده موافق به وی پاسخ میدهد که «اگر طرح کارشناسی باشد، بله»، اما این مثال زدن نماینده اصلاحطلب مجلس با این شیوه طرح مسئله، این ابهام را پیش میآورد که احتمالا نمایندگانی که آراء آنها مشخص نباشد لزومیبرای پاسخگویی به جامعه درباره التهاب بازار ندارند و فقط آنها که رأیشان را شفاف کردهاند باید پاسخگو باشند!
و در نهایت هم با این ادعا که «این طرح، عقلانیت را از مجلس میگیرد»، میگوید: «همه چیز را نمیتوانیم برای مردم توضیح دهیم … الان اگر نفاق در جامعه ۵۰ درصد باشد، با این طرح میشود ۶۰ تا ۷۰ درصد»!
از «جمعه سیاه» خواندن انتخابات تا حمایت پَر و پا قرص از روحانی و برجام
این نماینده حامیدولت روحانی که برخی صفحات مجازی تلاش کردهاند تا اظهارات او را به معنای موضع کل مجلس یازدهم درباره موضوع «شفافیت آراء نمایندگان» جا بیندازند، در دوره نهم مجلس هم که نمایندگی مردم بناب را برعهده داشت، اظهارات و موضعگیریهای ماندگاری داشته است که یادآوری آنها، برای امروز او و همه مخاطبان طرح «شفافیت» میتواند مفید باشد.
به عنوان مثال، وقتی وی با رای مردم حوزه انتخابیهاش به فرد دیگری، از راهیابی به مجلس دهم باز ماند، در اولین نطقش در ۱۵ فروردین ۱۳۹۵ در صحن مجلس، با «جمعه سیاه» خواندن انتخابات هفتم اسفند ۹۴ مدعی شد: «انتخابات در بناب، افتضاح بود؛ مردم بناب دیدند که پولهای بابک زنجانی چطور نتیجه انتخابات را تغییر داد». این اظهارات او، با واکنش نایب رئیس وقت مجلس در همان لحظه مواجه شد که گفت: «روز انتخابات یکی از روزهای اوج اقتدار نظام جمهوری اسلامیاست و مشارکت بیش از ۶۲ درصدی مردم با بالاترین انضباط و با الهام از رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی، اساس اقتدار نظام اسلامیاست و باید در به کارگیری این واژهها دقت شود».
در طول دوران مجلس نهم هم، مواضع این نماینده نسبتش با جریان اصلاحات و حامیان پر و پا قرص دولت روحانی را نشان میداد.
از جمله در تاریخ ۲۱ مرداد ۱۳۹۲ و در جریان بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی حسن روحانی و رأی به کلیات کابینه پیشنهادی و برنامههایشان، کابینه روحانی را «کابینه عقلا و فضلا» خواند و گفت: «مردم به اعتدال دکتر روحانی رای دادهاند که این اعتدال به معنای میانه روی در سیاست، اقتصاد و فرهنگ است» و درباره سن و سال کابینه پیشنهادی هم گفت: «این افراد ایثار و فداکاری کردهاند که در کابینه حضور یافتهاند؛ چرا که این افراد در کل جهان شناخته شده هستند و باید از نفوذ آنها استفاده کرد…».
در روز ۵ آذر ۱۳۹۲ هم که تیم مذاکرهکننده دولت روحانی پس از امضای توافق اولیه هستهای در وین به تهران بازگشتند، از جمله نمایندگانی بودکه همراه با برادرش به استقبال تیم مذاکرهکننده در فرودگاه مهرآباد رفت.
در ادامه رابطه مجلس نهم و دولت یازدهم هم، این نماینده حامیدولت وقت، در جریان مذاکرات هستهای و تلاش کارشناسان درون و بیرون مجلس برای نقد کارشناسی آن، در روز یکم آبانماه ۱۳۹۴ و چند روز بعد از تصویب ۲۰ دقیقهای طرح «اقدام متقابل دولت ایران در اجرای برجام» در صحن مجلس، در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت گفته بود: «از این به بعد، هر کسی که در خصوص نقاط ضعف برجام سخنی بگوید، به نظر من در مقابل مقام معظم رهبری قرار گرفته است» و مدعی شد: «طرح مربوط به برجام که در مجلس شورای اسلامیبه تصویب رسید، از منویات مقام معظم رهبری نشأت گرفته بود»!
انتظار مردم از مجلس
حدود ۲۰ ماه از آغاز بکار مجلس یازدهم گذشته است. مجلسی که در فضای عمومیو نخبگانی جامعه با عنوان «انقلابی» شناخته میشود و در پیگیری طرحها و لوایح و رویکردها نیز تلاش کرده است تا این ویژگی را نشان دهد. لازمه انقلابی بودن، تقید جدی و بدون تعارف و در عین حال عقلانی، به آرمانها و اهداف انقلاب اسلامیاز جمله شفافیت، فسادستیزی و مردمداری است.
هرچند جهتگیری کلی حرکت مجلس در این ۲۰ ماه، دور از این مسیر نبوده، اما انتظار جامعه این است که تا پیش از سپری شدن عمر مفید مجلس یازدهم، تکلیف طرحها و وعدههایی مانند «شفافیت آراء نمایندگان» – و البته شفافیت فعالیتها و هزینههای نمایندگی – و نیز طرح «مدیریت تعارض منافع» مشخص شده و زمینه برای اصلاح رویههای غلط شکل گرفته در طول دورههای مختلف، در این دوره از مجلس فراهم شود و به ثمر برسد.
این اقدام، باعث جلوگیری از اظهارنظرها و رفتارهایی – مانند آنچه یادآوری شد – میشود که هم با اعتماد مردم بازی میکند و هم کلیت مجلس موصوف به عنوان «انقلابی» را زیر سوال میبرد.
رئیس مجلس، در آخرین اظهارنظر خود درباره سرانجام طرح شفافیت آراء نمایندگان، در روز دانشجو و در دانشگاه شهید بهشتی تاکید کرد که «من تنها یک طرح را امضاء کردهام و آنهم طرح شفافیت آراء نمایندگان بوده که در حال انجام است و دو شوری شدن آن هم برای این بوده که پختهتر و دقیقتر شود… البته شفافیت فقط منحصر به مجلس نیست و همه جا باید شفاف شود. مطمئن باشید طرح شفافیت را دنبال میکنیم و به نتیجه میرسانیم».