طرح «جهش تولید در دیم‌زارها» دستاورد ملی است
رئیس موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور گفت: طرح پنج ساله «جهش تولید در دیم‌زارها» که طی سال زراعی جاری به صورت آزمایشی در استان‌های آذربایجان‌شرقی، کردستان، همدان، کرمانشاه، خوزستان و گلستان در حال اجرا بوده، یک دستاورد ملی است.
خشنود علیزاده روز شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار با اشاره به اینکه این موسسه به واسطه پشتیبانی فنی و تامین بذر، مشارکت فعال در اجرای این طرح دارد، افزود: در سال ۱۳۹۹ و مزین به عنوان «جهش تولید»، فرصت مناسبی برای انتقال بیش از پیش یافته‌های تحقیقاتی به عرصه‌ها به وجود آمد و طرح موسوم به «جهش تولید در دیم‌زارها» در این موسسه تدوین شد که مورد استقبال معاونت زراعت و وزیر جهاد کشاورزی قرار گرفت.
وی با اشاره به اینکه اجرای طرح «جهش تولید در دیم‌زارها» طی پاییز ۱۳۹۹ مورد توافق وزارت جهاد کشاورزی و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) قرار گرفت، بیان کرد: در قالب این طرح افزایش بهره‌وری تمام محصولات زراعی دیم و همچنین افزایش سطح زیرِکشت دیم برخی محصولات نظیر گیاهان علوفه‌ای و دانه‌ها روغنی دیم در تمام مناطق دیم‌کاری کشور با توجه به امکانات و شرایط موجود مدنظر قرار گرفته است.
رئیس موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور بیان کرد: در زمان حاضر متوسط تولید گندم دیم در کشور یکهزار و ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار است و این میزان در سال پنجم اجرای طرح جهش تولید به یکهزار و ۴۵۰ کیلوگرم در هکتار افزایش می‌یابد.
«علیزاده» با تاکید بر اینکه این میزان افزایش تولید در واحد سطح به صورت ۱۰۰ درصدی قابل تحقق است، اضافه کرد: در هدفگذاری و برآورد میزان افزایش تولید در واحد سطح، حداقل‌ها در نظر گرفته شد و امکان تولید گندم دیم به میزان بیش از یکهزار و ۴۵۰ کیلوگرم در هکتار نیز با اجرای طرح جهش تولید در دیم‌زارها وجود دارد.
وی بیان کرد: در طرح «جهش تولید در دیم‌زارها» برای گندم و نخود فقط افزایش بهره‌وری در نظر گرفته شد و با اجرای آن سطح زیرکشت فعلی گندم به میزان چهار میلیون و ۱۰ هزار هکتار و نخود به میزان ۵۵۰ هزار هکتار افزایش نخواهد یافت.
وی به افزایش بهره‌وری و سطح زیرکشت جو در طرح «جهش تولید در دیم‌زارها» اشاره و بیان کرد: ۹۵۰ هزار هکتار سطح زیر کشت فعلی جو است که در پنجمین سال اجرای طرح از محل اراضی آیش کشور به میزان ۵۰۰ هزار هکتار افزایش می‌یابد و متوسط تولید نیز از یکهزار و ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار در زمان حاضر به یکهزار و ۴۵۰ افزایش خواهد یافت.
رئیس موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور بالا بودن سهم غلات در کشت دیم کشور را از عوامل فرسایش خاک و گسترش آفت‌ها بیان کرد و اظهار داشت: سهم فعلی کشت غلات در اراضی دیم کشور ۷۰ درصد بوده و این میزان در سال پنجم اجرای طرح جهش تولید به ۶۰ درصد کاهش می‌یابد.
«علیزاده» ادامه داد: کاهش سهم غلات در کشت دیم نیازمند زمان است زیرا از یک سو کشاورزان بر حسب عادت عمل می‌کنند و به کشت جایگزین نیاز دارند و از سوی دیگر کشت غلات به عنوان محصول استراتژیک در شرایط اقتصادی فعلی از اهمیت خاص برخوردار است.
به گفته وی در مورد دانه‌های روغنی هم افزایش سطح زیرکشت و هم افزایش بهره‌وری مورد توجه قرار گرفته است تا جایی که کشت کلزا در اقلیم گرم و گلرنگ در اقلیم معتدل سرد با افزایش سطح روبرو خواهد شد و در سال پنجم اجرای طرح جهش تولید در دیم‌زارها به ۹۵۰ هزار هکتار خواهد رسید.
تولید بر اساس شرایط اقلیمی به معنای واقعی جهش می‌یابد
رئیس موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور گفت: با اجرای طرح «جهش تولید در دیم‌زارها» تولید محصول بر اساس شرایط اقلیمی کشور به معنای واقعی کلمه افزایش می‌یابد.
«علیزاده» خشکسالی را واقعیت غیرقابل‌انکار کشور عنوان کرد و اظهار داشت: در طرح «جهش تولید در دیم‌زارها» تنش خشکسالی حداقل برای ۲ سال از پنج سال پیش‌بینی شده است.
وی اضافه کرد: در شرایط تنش شدید آبی، تفاوت ارقام اصلاح‌شده موسسه تحقیقات کشاورزی دیم و ارقام محلی و همچنین اهمیت دستورالعمل‌های فنی موسسه در کشت دیم بیش از پیش مشخص می‌شود.
به گزارش ایرنا قرارداد موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور با ستاد اجرایی فرمان امام (ره) در مراحل نهایی قرار دارد و «علیزاده» تنها شرط موفقیت این طرح را امضای این قرارداد و تکمیل زیرساخت‌های تولید بذر در این موسسه می‌داند.
در زمان حاضر ارقام جدید بذر همراه با بسته‌های زراعی شامل نیازهای خاک‌ورزی و مکانیزاسیون، تغذیه، کنترل آفت‌ها و بیماری‌ها و تمام عملیات مورد نیاز برای رسیدن به پتانسیل عملکرد، از سوی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور معرفی می‌شود و این موسسه برای انتقال یافته‌های پژوهشی به عرصه‌ها و دیم‌زارها همواره پیشرو بوده است.
بخش ستادی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور در مراغه و معاونت آن در کرمانشاه قرار دارد؛ این موسسه دارای پنج ایستگاه اصلی در مناطق مختلف کشور است که نماینده آن اقلیم به شمار می‌رود.
ایستگاه تحقیقاتی «مراغه» نماینده اقلیم سرد، ایستگاه «قاملو» در کردستان نماینده اقلیم بسیار سرد، ایستگاه «سرارود» در کرمانشاه به عنوان نماینده اقلیم معتدل سرد، ایستگاه گچساران در کهکیلویه و بویراحمد نماینده اقلیم گرمسیری و ایستگاه «شیروان» در خراسان شمالی نماینده اقلیم معتدل سرد و خشک است.//ایرنا
