روز 21 فروردین سالگرد درگذشت بولود قاراچورلو (سهند)، شاعر پرآوازه آزربایجانی
با توجه به غنای لغوی، موضوع و سبک حماسی آن، میتوان «سازیمین سؤزو» را شاهنامه و یا به عبارتی «مردم نامه» زبان تورکی آزربایجانی دانست.
بولود قاراچورلو در بهار سال ۱۳۰۵ در یک روز ابری و بارانی در شهر مراغه به دنیا آمد و به همین دلیل پدرش او را «بولود» که در زبان تورکی به معنی ابر میباشد، نامید.
بولود تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در مراغه و تبریز به پایان رساند و در سن ۱۷ سالگی با تخلص «رازی» به سرودن شعر پرداخت.
ولی مدتی بعد تخلص خود را به «سهند» تغییر داد.
وی در همان جوانی وارد «مجلس شعرا» گردید که آن موقع در تبریز تأسیس یافته بود.
در سال ۱۳۲۵ عازم شهر تهران شد.
بولود قاراچورلو در تهران به عنوان یک کارگر ساده وارد کارخانه بافندگی شد و پس از سالها کار و زحمت، موفق به تأسیس کارخانه بافندگی گردید و تا پایان عمر در این شغل به اشتغال پرداخت.
سهند علیرغم کار و تجارت، هرگز از شعر، ادبیات و مردم خود فاصله نگرفت و با اشعار خود تلاش نمود تا ضمن دادن آگاهی ملی به مردم، آداب و رسوم فراموش شده را بار دیگر احیا سازد.
وی کتاب دده قورقود و داستانهای اوغوز را به عنوان موضوع اصلی اشعار خود انتخاب کرد و با به نظم درآوردن این داستانها، شاهکار خود «سازیمین سؤزو» ، یعنی «سخن ساز من» را آفرید.
داستانهای دده قورقود در تورکیه از سوی بصری قوجول و نیازی گنج عثمان اوغلو به نظم درآمده بود، ولی به زبان تورکی آزربایجانی تنها از سوی سهند سروده شده است.
در جلد اول کتاب سازیمین سؤزو، داستانهای دلی دومرول، بوغاچ و قانتورالی و در جلد دوم نیز داستانهای قاراجیق چوبان و غارت خانه قازان خان، بکیل اوغلو امره و تپه گؤز به نظم درآمده است.
سهند شش داستان دیگر را نیز در مجموعهای با عنوان «قارداش آندی» یعنی «سوگند برادر» گردهم آورد، ولی درگذشت نابهنگامش مانع از انتشار آن گردید.
شاعر در آثار خود تلاش نموده تا خاطرات اجداد و نیاکان، زندگی و معیشت آنان، قهرمانی، صداقت، محبت و مردانگی را به زبان امروزی، به نسل جدید منتقل ساخته و شعور ملی را در میان خوانندگانش بیدار نماید.
زبان، کلمات و آهنگ استفاده شده در اشعار سهند، بسیار دلنشین و در عین حال حماسی میباشد.
با توجه به غنای لغوی، موضوع و سبک حماسی آن، میتوان «سازیمین سؤزو» را شاهنامه و یا به عبارتی «مردم نامه» زبان تورکی آزربایجانی دانست.
این اثر در وزن هجایی و یا سیلابیک بوده و از ۶۴۶۰ مصرع تشکیل یافته است.
سازیمین سؤزو که در آزربایجان جنوبی با مقدمه دکتر محمدعلی فرزانه به چاپ رسیده بود، در سال ۱۹۸۰ در آنکارا از سوی پرفسور دکتر دورسون ییلدیریم با الفبای لاتین آماده چاپ شده و از طرف وزارت فرهنگ تورکیه منتشر گردید.
این اثر همچنین در سال ۱۹۸۳ در باکو با الفبای سیریلیک به چاپ رسیده است.
بولود قاراچورلو (سهند) علاوه بر سازیمین سؤزو، اشعار دیگری نیز سروده است که از آن جمله میتوان به «فرهاد»؛ «آراز»، «مجموعه ارمغان» و «نامه به شهریار» اشاره نمود.
سهندیه نام منظومهای به تورکی از استاد محمدحسین شهریار است.
استاد شهریار این منظومه را به خاطر ارادتی که به بولود قاراچورلو پیدا کرده بود و با الهام از کتاب سازمین سوزو او سرود و به افتخارش آنرا سهندیه نامید
بولود قاراچورلو (سهند)، شاعر بزرگ و نامدار تورک در سال ۱۳۵۸ در سن ۵۳ سالگی دار فانی را وداع گفت ولی یاد او در میان ادب دوستان جاودان مانده است