این روزها نه تئاتر تبریز و نه هنرمندانش حال و روز خوشی ندارند، به حدی بغرنج که شاید سالها بعد از بحران کرونا و در نسل بعدی هنرهای نمایشی، وقایع تلخ این روزها به عنوان یک نمایش به اجرا درآمده و اوضاع غمبار این روزهای سیاه تئاتر تبریز را به تصویر بکشد.
از خداحافظی تینای جوان تا خاموش شدن چراغ عمر کامیار و استاد پایاب و وضعیت سخت معیشتی حاکم بر زندگی فعالان این هنر؛ حدود 10 ماه است که کرونا دست بر گلوی تئاتر تبریز گذارده و گویا قصد رهایی هم ندارد؛ در این میان کسی هم خم به ابروی خود نیاورده و مسئولان و متولیان امر نه حرفی از شرایط تئاتریها میزنند و نه حال و روزشان را جویا!
حتی اگر روزی هنرمندان، این روزهای سیاه را از خاطر ببرند، باز هم پیکر زخمی تئاتر تبریز، این روزهای مرگبار و غمبار را از خاطر خود نخواهد برد و چه بسا در آینده تئاتر این شهر نیز که خاستگاه تئاتر ایران است، تاثیرات به شدت سوء گذارده و سالهای سال تلاش و زحمت تئاتر تبریز برای سرپا ایستادن را زیرپا گذارده و آن را به سالها قبل هبوط دهد.
نبود حمایتهای مادی و معنوی به کنار، متولیان امر حتی در راستای آغاز فعالیت تئاتریها نیز قدم از قدم برنمیدارند، در حالی که به گفته تئاتریها، سالنهای تئاتر هیچ کم از پاساژها، بازارهای سرپوشیده و رستورانها ندارد و میتواند با ظرفیت کم و با رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی از گروه سه به گروه دوم منتقل شده و تحت نظارتها و دستورالعملها همانند سایر مشاغل این گروه، فعالیت کند.
اجرای تئاتر، در حالی در گروه سوم و در جوار فعالیتهایی چون آموزش، موزهداری و آرایشگری قرار گرفته که هیچ سنخیتی با این گروه شغلی نداشته و معیشت و زندگی هنرمندان تئاتر در سراشیبی سقوط قرار گرفته است؛ چراکه سایر مشاغل این گروه به نحو مجازی یا سایر طرق به فعالیتهای خود ادامه داده و موزهها نیز اکثرا متولی دولتی دارند، اما بازهم این تئاتر است که سرش بیکلاه مانده است.
هنرمندان تئاتر تبریز، علاوه بر این ممنوعیتها، حتی از حمایتها هم بینصیب ماندهاند و این درحالی است که در برخی از شهرها، سایر ارگانها همانند شهرداری و… نیز پای کار آمده و به حمایت از هنرمندان تئاتر پرداختهاند، اما در تبریز خبری از حمایتهای مادی و حتی معنوی، نیست!
تئاتر تبریز، سیاهترین روزها را سپری میکند
یعقوب صدیق جمالی، کارگردان هنرهای نمایشی در خصوص وضعیت این روزهای تئاتر تبریز به ایسنا، میگوید: با توجه به اینکه اجرای تئاتر جزو مشاغل گروه سوم و جزو اولویتهای آخر است، کماکان اجرای تئاتر در تبریز ممنوع بوده و هنرمندان این حوزه همچنان روزهای سختی را میگذرانند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر نیز هیچ دستورالعمل جدیدی برای تغییر وضعیت صادر نشده است، خاطرنشان میکند: چندین بار نیز با عالیترین سطح بررسی کننده فعالیت اصناف در شرایط کرونایی جلسه گذاشتیم، اما همچنان “تئاتر” در گروه شغلی سه قرار دارد، در حالی که توجه هنرمندان و مدیران فضاهای فرهنگی(مثل سالنها) به رعایت پروتکلهای بهداشتی اگر بیشتر از برخی صنوف نباشد، کمتر هم نیست.
صدیقجمالی با تاکید بر اینکه کنترل و رعایت پروتکلهای بهداشتی یک سالن تئاتر، در طول یک و نیم ساعت آنقدر هم کار سختی نیست، ادامه میدهد: معتقدم، اجرای تئاتر نیز میتواند در کنار مشاغل گروه دو فعالیت کرده و دستورالعملهای بهداشتی و فاصلهگذاری را به نحو احسن همانند گروههای شغلی دو، رعایت کند.
او در ادامه به برخی گفتهها در خصوص امکان اجرای تئاتر به صورت برخط و آنلاین نیز اشاره کرد و میافزاید: این موضوع برای هنرهای نمایشی همانند جک بوده و هزینهبر هم هست؛ تئاتر مثل سایر فعالیتها نیست که بتوان به صورت آنلاین آن را به نمایش گذاشت، بلکه شریط خاص خود را میطلبد.
این کارگردان هنرهای نمایشی از وضعیت فعلی تئاتر تبریز به عنوان سیاهترین سال یاد میکند و میگوید: زیر این فشارها، از هنرمند 25 ساله گرفته تا هنرمند 77 ساله، هر کدام را به بهانه و اتفاقی از دست دادیم؛ تئاتر تبریز تاکنون داغ چهار نفر از هنرمندانش را به خود دیده و یقینا اگر این وضعیت تداوم یابد، این کم آوردنها و تسلیم شدنها زیاد به چشم خواهد خورد.
به گزارش ایسنا، این گفتهها تنها بخشی از گلایههای این روزهای تئاتریهای تبریز است، چراکه سایر هنرمندان این رشته نیز عدم توجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به وضعیت تئاتریها، عدم صدور مجوز برای تداوم فعالیتها با رعایت پروتکلهای بهداشتی و نبود حمایت از سوی متولیان امر را از جمله گلایههای خود مطرح میکنند.
ناگفته نماند که نه تنها تئاتر تبریز، بلکه تمام فعالان هنرهای نمایشی استان این روزهای تلخ را با گوشت و خون خود احساس میکنند و این درحالی است که بیش از ۳۰۰ نفر از هنرمندان تئاتر استان دارای مدرک کارشناسی، حداقل ۸۰ نفر دارای مدرک فوق لیسانس و چند نفر هم مدرک دکتری در حوزه هنرهای نمایشی دارند و سالهای سال تلاش کردهاند تا به نوعی معیشتشان را از این طریق تامین کنند، اما با شیوع کرونا و تعطیلی اجراهای تئاتر، زندگیشان نیز تحت تاثیر قرار گرفته است.
شایان ذکر است، آذربایجان شرقی به مرکزیت تبریز به عنوان خاستگاه هنر تئاتر ایران، دارای بیش از یک قرن سابقه در این حوزه بوده و حدود ۳۸ گروه نمایشی و بیش از هنرمند در حوزه هنرهای نمایشی استان فعالیت دارند.ایسنا