رد پای فاضلاب سرسفره های مردم / پاسکاری مسئولان به‌جای پاسخ‌گویی
درست مثل یک کابوس، ماجرای آبیاری سبزیجات با آبهای آلوده، هر از گاهی خواب راحت مردم یک شهر کشورمان را تا مدتی برهم می‌زند و بعد از ورود مسئولان آن شهر به ماجرا، بساطش را تا مدتی! جمع می‌کند و در شهری دیگر جولان می‌دهد.کابوسی که خیلی وقت‌ها رنگ واقعیت هم می‌گیرد و با انواع و اقسام بیماری‌های خطرناک، به سفره‌های غذایی مردم- سفره‌هایی که قرار است سالم باشند- راه پیدا می‌کند و خبرهایش یکی یکی در رسانه‌ها درج می‌شود.
خبرهایی که سررشته‌شان به آبیاری برخی سبزیکاریها و مزارع با فاضلاب شهری و آبهای آلوده می‌رسد
بررسی ها نشان می دهد که یکی از راه های انتقال بیماری ها، از طریق مصرف مواد غذایی و محصولات کشاورزی است که با استفاده از آب های آلوده و فاضلاب، تهیه شده اند. بطوریکه شایع ترین بیماری ناشی از مصرف سبزیجات و صیفی جات آبیاری شده با فاضلاب، اسهال و استفراغ و تب روده است.
ورود آبهای فاضلاب و آلوده به کانال‌های کشاورزان تبریز
اکبر فتحی رئیس سازمان جهادکشاورزی استان آذربایجان‌شرقی درباره ورود آبهای فاضلاب و آلوده به کانال‌های کشاورزان تبریز هشدار داد.
وی با بیان اینکه بیاییم یک‌بار برای همیشه مسأله آبیاری مزارع سبزی و صیفی با آبهای فاضلاب را حل کنیم، گفت: به این سوال پاسخ دهیم که کشاورزان در مسیر آبهای آلوده و فاضلاب قرار گرفته و به کشاورزی پرداخته‌اند یا کشاورزی در آن مناطق انجام می‌پذیرفته و کشاورز چاه آبیاری داشته کانال آب جاری و قنات داشته و توسعه صنعت و شهرها باعث گردیده آب فاضلاب به کانال‌ها و قنواتی که سالیان سال توسط کشاورزان مورد استفاده در مزارع قرار می‌گرفتند ورود پیدا کند؛ کشاورز مظلوم در این خصوص تقصیر ندارد متولیان امر نباید اجازه دهند آبهای فاضلاب و آلوده به کانال‌های کشاورزان ورود نکرده و از هم تفکیک شود.
وی با بیان اینکه منافع بلندمدت ایجاب می‌کند تا به امور زیربنایی نگاه ویژه‌ای داشته باشیم، افزود: برخی شبکه‌های فاضلاب بی مهابا به اراضی عمومی کشاورزی وارد می‌شود باید جلوگیری و ایستادگی در مقابل این امر، به یک مطالبه و فرهنگ عمومی تبدیل شود.
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان آذربایجان‌شرقی یادآور شد: البته فاضلاب ها نباید در محیط رها شوند؛ در این خصوص نیز باید از دستگاه‌های متولی نیز سوال شود و پاسخگو باشند.
فتحی در رابطه با آبیاری محصولات کشاورزی با آب نامتعارف گفت: در اطراف زمینهای کشاورزی میدان آذربایجان، چاه‌ها را با همکاری آب منطقه ای شناسایی کرده و لوله گذاری انجام گرفته تا آب فاضلاب با آب چاه‌ها مخلوط نشود. رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تصریح کرد: البته در این خصوص دستگاه‌های دیگری هم مسئولند که باید پاسخگو باشند که چرا در اطراف زمینهای کشاورزی باید آب فاضلاب وارد چاه شود.
آبیاری مزارع سبزی تبریز با فاضلاب!
عضو شورای اسلامی شهر تبریز، گفت: موضوعات مختلفی از جمله زباله‌های بیمارستانی، آبیاری سبزیکاریها که با آب فاضلاب انجام می‌شود، چرم شهر و فاضلاب صنعتی در سبزیکاری و کاشت‌ها استفاده می‌شود و کلی موضوعات دیگر که برای رفع مشکلات این مکان‌ها شاهد اقدامی از سوی محیط زیست نبوده‌ام.
شهرداری مقصر اصلی آبیاری مزارع با فاضلاب
مدیر جهادکشاورزی شهرستان تبریز گفت: یکی از معضلات این منطقه استفاده از آب فاضلاب برای کشاورزی است، چرا که گاه کشاورزان منطقه مجبور می‌شوند تا از آب فاضلاب استفاده کنند اما این امر تقصیر کشاورزان نیست بلکه باید شهرداری اجازه ورود آب فاضلاب به سطح مزارع را ندهد.
فرامرز افشانی با بیان اینکه بخش کشاورزی یک بخش پویا و موثر در اقتصاد استان است، اظهار کرد: تبریز دارای چهار شهر، ۲ بخش، ۶ دهستان و ۷۱ آبادی بوده و سالانه بالای ۳۰۰ هزار تن انواع محصولات کشاورزی در این شهرستان تولید شده و بالای ۲۰۰ هزار تن محصول نیز فرآوری می‌شود.
وی با اشاره به وجود ۱۱۰ هزار هکتار مرتع در تبریز، افزود: بالای ۹۸ درصد از این مناطق با ورود اداره منابع طبیعی سنددار شده است؛ همچنین ۴۴ هزار هکتار اراضی کشاورزی نیز در این شهرستان وجود دارد که ۲۲ هزار هکتار آن اراضی دیم و ۲۲ هزار هکتار نیز اراضی آبی هستند.
وی از وجود ۳۱ گلخانه با ۱۰۸ واحد کوچک و بزرگ در تبریز خبر داد و گفت: در سطح ۲۰۰۰ هکتار از اراضی تبریز، سبزی و صیفی کشت شده و حتی به استان‌های همجوار نیز صادر می‌شود. هرگونه فعالیت در جوار اراضی سبزیکاری تبریز باید با صیانت از این مزارع انجام گیرد و حتی به تازگی بر اساس مصوباتی که در تهران انجام گرفته و قرار است تا این مصوبه به استان ابلاغ یابد، نام پارک بزرگ تبریز به “باغات غرب تبریز” تغییر خواهد یافت.
افشانی تصریح کرد: یکی از معضلات دیگر این منطقه استفاده از آب فاضلاب برای کشاورزی است، چراکه گاها کشاورزان منطقه مجبور می‌شوند تا از آب فاضلاب استفاده کنند اما این امر تقصیر کشاورزان نیست بلکه باید شهرداری اجازه ورود آب فاضلاب به سطح مزارع را ندهد.
وی اضافه کرد: جهاد کشاورزی در راستای جلوگیری از استفاده کشاورزان از آب فاضلاب، اقدام به مجهز ساختن مزارع به سیستم‌های آبیاری کم فشار می‌کند اما نیاز است تا مسئله فاضلاب به صورت جدی حل شود.
هشدار درباره معضلات زیست محیطی منطقه غرب تبریز
گزارش فارس حاکی است، پیش از این احمد موقری سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل آذربایجان‌شرقی گفته بود: با دستور دادستانی مرکز استان تمامی محصولات زراعی و صیفی‌جات آبیاری شده با فاضلاب در تبریز معدوم می‌شود.
وی، بر جلوگیری از آبیاری مزارع با فاضلاب های خام و صنعتی و آب های سطحی در راستای پیشگیری از مخاطرات زیست محیطی و انسانی تاکید کرد.
وی با اشاره به ورود فاضلاب به کانال ایلی سوی کلانشهر تبریز و آجی چای، تکمیل شبکه فاضلاب در تمام مناطق این شهر توسط شرکت آب و فاضلاب شهرستان، اصلاح و هدایت آب های سطحی هدایت شده به سمت غرب و جنوب تبریز و کنترل آن در محدوده شهر توسط شهرداری را خواستار شد.
موقری اظهار داشت: عدم تکمیل شبکه فاضلاب شهر تبریز در محدوده های مزبور و هدایت پساب های خانگی به این کانال و تغییر کاربری کانال از کانال آب های سطحی به کانال انتقال فاضلاب و همچنین نبود مدیریت و نظارت کافی شهرداری بر کانال مذکور و تخریب آن توسط کشاورزان منطقه برای برداشت غیرمجاز از جمله مخاطرات و تهدیدات زیست محیطی این شهر به شمار می رود.
وی هدایت فاضلاب خام خارج از ظرفیت تصفیه خانه شهر تبریز به آجی چای در مجاورت تصفیه خانه و عدم ساماندهی لجن کش های شهری را از دیگر عوامل ایجاد معضلات زیست محیطی در منطقه غرب تبریز بیان کرد.//فارس
