دستاورد انقلاب اسلامی در کاهش بار تکفل جمعیت فعال
دستاورد انقلاب اسلامی در کاهش بار تکفل جمعیت فعالبه گزارش خبرگزاری مهر، اطلاع نگاشت تهیه شده در گروه جمعیت و سلامت مرکز آمار ایران با عنوان “پنجره جمعیتی ایران؛ گامی به سوی جهش تولید” وضعیت تحولات ساختار سنی جمعیت کشور را تا سال ١٤٣٠ نشان می‌دهد. از نظر جمعیت‌شناسی، پنجره جمعیتی دوره‌ای است که بیشتر از دو سوم جمعیت در سنین کار و فعالیت (١٥ تا ٦٤ سال) حضور دارند. بر اساس این اینفوگرافیک پنجره جمعیتی ایران از اوایل دهه ١٣٨٠ باز شده و از آغاز گشوده شدن این پنجره تاکنون بیش از دو دهه می‌گذرد و لازم است استفاده از این پنجره همچنان در اولویت برنامه‌های توسعه قرار گیرد.
از سوی دیگر این اطلاع نگاشت روند تعداد جمعیت کشور را از سال ١٣٣٥ تا ١٤٣٠ به تصویر می‌کشد. بر این اساس جمعیت کشور از حدود ١٩ میلیون نفر در سال ١٣٣٥ به حدود ٨٠ میلیون نفر در سال ١٣٩٥ رسیده و به عبارتی در یک دوره ٦٠ ساله به طور متوسط سالی یک میلیون نفر بر جمعیت کشور افزوده شده و در صورت کاهش نرخ باروری با شیب ملایم، انتظار می‌رود تا سال ١٤٣٠ جمعیت ایران به حدود ١٠١ میلیون نفر برسد.
همچنین در این اطلاع نگاشت وضعیت بار تکفل در کشور از سال ١٣٣٥ تا سال ١٤٣٠ نشان داده شده است. نسبت وابستگی (بار تکفل) ایران در این دوران با فراز و نشیب‌هایی روبرو بوده که تحت تأثیر ساختمان سنی جمعیت قرار گرفته است. در این دوران حداقل مقدار بار تکفل در سال١٣٩٠ با مقدار ٤١ درصد مشاهده می‌شود و از پس از آن این شاخص رو به افزایش گذاشته تا این که در سال ١٤٣٠ به ٥٩, ٩ درصد می‌رسد.
بار تکفل در واقع مقدار تکفلی است که یک فرد فعال تأمین هزینه‌های افراد غیرفعال را بر عهده دارد. برای محاسبه این شاخص باید جمعیت زیر ١٥ سال و جمعیت ٦٥ ساله و بیشتر را بر جمعیت ١٥ تا ٦٥ ساله تقسیم کرد که به درصد بیان می‌شود. پایین‌تر بودن این شاخص نشان دهنده فشار کمتر بر جمعیت فعال است.
بنابراین گزارش بار تکفل که در سال ۵۵ حدود ۹۲.۵ درصد بوده است پس از انقلاب به جهت رشد جمعیتی کاهش یافته و در برخی سال‌ها به حدود ۴۰ درصد نیز رسیده است اما آمار رشد جمعیت کمی نگرانی را در این زمینه بیشتر می‌کند.
