خشک شدن قوری گل؛ از شایعه، تکذیب تا واقعیت
تالاب قوری گل یکی از تالاب‌های بین‌المللی آذربایجان شرقی است و اهمیت بسیار زیادی دارد که این روزها حال خوبی نداشته و در حال خشک شدن است و این درحالیست که مسئولین امر در خشک شدن آن توافق نظر ندارند.
تالاب قوری‌گل در ۳۰ کیلومتری جنوب شرق تبریز و در ۱۵ کیلومتری غرب شهر بستان‌آباد در مجاورت روستای یوسف آباد قرار گرفته‌است. منابع تأمین‌کنندهٔ آب این تالاب از آب‌های جاری ناشی از برف و باران و تعدادی چشمه‌های زیرزمینی است که در کف آن جریان دارند.
با توجه به اهمیت زیست‌محیطی تالاب قوری‌گل، این تالاب جزء تالاب‌های بین‌المللی ثبت شده در کنوانسیون رامسر می‌باشد. همچنین این تالاب به خاطر پذیرا بودن فصلی شماری از پرندگان حمایت شده مهاجر، حائز اهمیت ملی و بین‌المللی است و یکی از ویژگی‌های کم‌نظیر این تالاب در مقایسه با سایر دریاچه‌های منطقه این تالاب آب شیرین بودن آن است.
آب این تالاب در سال‌های گذشته از طریق بارش‌های فصلی و آبراهه‌های حاشیه‌ی تالاب تامین می‌شد اما با توجه به قرارگرفتن در شرایط خشکسالی و کاهش ورودی آب به تالاب، حق‌آبه آن طی سال‌های اخیر از طریق کانال احداثی از دامنه‌های سهند به نام کانال “صبری چای” تامین می‌شود.
اما با توجه به وضعیت نامناسب کانال انتقال آب به تالاب که اکنون تنها منشا تامین حق‌آبه‌ی آن شده است، شاهد برداشت‌های بی‌رویه بوده و در نهایت مقدار آبی که می‌تواند حداقل جان این تالاب بین المللی را از مرگ همیشگی‌اش نجات دهد، بسیار کمتر از انتظار است.
این روزها وضعیت تالاب قوری گل همانند دریاچه ارومیه بیش از پیش وخیم‌تر شده و اکنون تقریبا خشک شده و چندان چیزی از آن باقی نمانده است؛ البته مدیر عامل آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی در گفت‌وگویی از خشک نشدن تالاب خبر داده و گفت: تالاب قوری گول شهرستان بستان آباد نه تنها خشک نشده، بلکه در زمان حاضر نسبت به مدت مشابه پارسال ۵۰ هزار مترمکعب هم آب بیشتر دارد.
یوسف غفارزاده با اشاره به انتشار خبرهایی مبنی بر خشک شدن تالاب بین المللی قوری گول در رسانه‌های آذربایجان شرقی ادامه داد: این تالاب در زمان حاضر ۵۴۰ هزار مترمکعب آب دارد که پارسال ۵۰ هزار مترمکعب کمتر از این مقدار بود.
وی اضافه کرد: تالاب قوری گول، حوضه آبی کوچک و مقدار آبگیری آن تابعی از میزان نزولات جوی است و با توجه به خشکسالی های مداوم و کاهش بارندگی در سال جاری، ما یک میلیون و ۲۰۰ هزار مترمکعب آب از رودخانه «اوجان چای» به این تالاب آب آوردیم.
غفارزاده ادامه داد: از این میزان طبق روال همه ساله حدود ۷۰۰ هزار مترمکعب تبخیر شده و با توجه به اتمام اوج گرما در استان، تبخیر آب آن روند کاهشی دارد.
وی افزود: بر این اساس نگرانی‌ها درباره احتمال خشک شدن تالاب قوری گول بی‌مورد است و ما طبق سنت همه ساله آب مورد نیاز این تالاب را مطابق برنامه‌ریزی‌های رایج تامین می‌کنیم.
این درحالیست که کارشناسان و متخصصان امر از وضعیت ناگوار و خشک شدن این تالاب خبر می‌دهند.
وضعیت تالاب قوری گل بحرانی و ناگوار است
رئیس دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز در خصوص تالاب قوری گل به ایسنا می‌گوید: با استناد به آمار شرکت آب منطقه‌ای استان، حجم تالاب قوری گل در حال حاضر تقریباً ۵۰۰ هزار متر مکعب است و در مقایسه با میانگین دراز مدت که یک میلیون و ۶۵۰ هزار متر مکعب بود، حدوداً یک میلیون و ۱۵۰ هزار متر مکعب آب آن کاهش یافته است.
بهروز ساری صراف ادامه می‌دهد: در سال ۱۳۸۶ تالاب قوری گل بالاترین تراز و وسعت آب را داشت و تراز حالت بهینه آن، سه میلیون و ۷۸۰ متر مکعب بوده است که اکنون نسبت به سال بهینه، سه میلیون و ۲۸۰ متر مکعب آب آن کاهش یافته است، پس وضعیت آن ناگوار و بحرانی است.
وی می‌افزاید: سال ۱۳۹۶ آب تالاب افت کرد و تراز آن به ۱۹۰ هزار متر مکعب رسیده است یعنی در طی ده سال، نوسانات بیشتری داشته و تقریبا سه میلیون و ۵۸۰ هزار متر مکعب آب آن کاهش یافته است.
وی خاطرنشان می‌کند: اگر به بارندگی‌ها توجه کنیم، در طی ده سال چندان کاهش نیافته و میزان تبخیر هم چندان افزایش نیافته است است اما اتفاقات بیشتر در زمینه افزایش مصرف و تقاضا رخ داده و دلیل اصلی آن رفتارهای مردم و مباحث جامعه شناسی است و مسئولان محترم محیط زیست استان و قوه قضاییه بستان آباد نیز دلیل اصلی را عدم مشارکت و هماهنگی مردم عنوان کرده‌اند.//ایسنا
