خانه برناردا آلبا” در تبریز به روی صحنه می‌رود
خانه برناردا آلبا” اثر شاهکار نویسنده شهیر اسپانیایی “فدریکو گارسیا لورکا” که بیان کننده خشونت‌ها و سنت‌های غلط علیه زنان و دختران جامعه است، در تبریز به روی صحنه می‌رود.
گارسیا لورکا، شاعر، موزیسین، نقاش، نویسنده و نمایش نویسی است که در پنجم ژوئن ۱۸۹۸ در روستای گرانادا کشور اسپانیا از یک پدر کشاورز و آزادیخواه و مادر معلم به دنیا آمد.
استاد منصور حمیدی، بازیگر و کارگردان پیشکسوت تئاتر در خصوص این هنرمند آزادیخواه می‌گوید که صحبت در مورد لوذکا بسیار دشوار است زیرا او یک فرد همه فن حریف به تمام معنا است. او علاقه خاصی به موسیقی داشت اما در رشته‌های ادبیات و حقوق تحصیل کرده و سپس با یک بانوی هنرمند تئاتر ازدواج کرد. لوکا به کشورهای مختلفی سفر می‌کرد و پس از بازگشت از کشور کوبا در سال ۱۹۳۰ نیز نمایش نامه‌هایی چون همسر کفاش ماریا پیراندا، عروسی خون، یرما و … را به روی صحنه برد.
خانه برناردا آلبا نیز در سال ۱۹۳۴ توسط این هنرمند شهیر به نگارش درآمد که به عقیده برخی، شاهکار آثار نمایشی او به شمار می‌رود.
عمر لوکا برای دیدن این نمایش بر روی صحنه کفاف نداد و او در سال ۱۹۳۶ در پی اعتراضات آزادی خواهانه به دست افراد رژیم فرانکو دستگیر و در ۱۹ اوت کشته شد.
نمایش “خانه برناردا آلبا” یک نوشته اسپانیایی است اما انگار لورکا در جامعه امروز ما می‌زیست و واقعیت جامعه زنانه امروز را نگارش کرده است. این نمایش بیان کننده حرف‌های بسیاری است که انسان را به تفکر در مورد واقعیت‌ها و تامل درباره رفتارها با قشر دختر و زن در جامعه وامی‌دارد.
در روزهایی که اخبار خشونت علیه زنان و دختران از دیوارهای منازل فراتر نمی‌رود تا اخباری از خشونت‌های وحشیانه و حیوانی علیه این قشر نحیف که سرتیتر زندگی روزمره می‌شود، دیدن واقعیت‌های پنهان و درس گرفتن از آن‌ها خالی از لطف نیست.
داستان این نمایش که با بازی ۱۰ زن سپری می‌شود، روایتگر زندگی شخصیت‌های برناردا آلبا، ماریا خوسفا، آنگوستیاس، پونسیا، ماگدلنا، مارکریتا، آدلا، آملیا، مارتیریو و پرودنسیا به عنوان مادر و دخترانی خانه نشین در یکی از روستاهای اسپانیایی است که پس از فوت پدر خانه، روزگار پیچیده‌ای را می‌گذرانند.
اگرچه داستان در یکی از روستاهای اسپانیا در دهه ۴۰ میلادی است اما آنقدر به واقعیت‌های امروز نزدیکی دارد که تفکیک آن سخت به نظر می‌رسد.
امیر حجازی، کارگردان توانمند تبریزی این نمایش را کارگردانی و طراحی کرده و به دنبال دغدغه مشکلات زنان و دختران جامعه ما، خانه برناردا آلبا را به روی صحنه برده است.
وی درباره مضمون این نمایش، می‌گوید: در جایی که عشق و مهربانی ممنوع باشد، ناخودآگاه همه در پی آن جاری می‌شوند. عشق همواره در برابر قدرت و سنت، مقابله و پافشاری کرده و زنان همیشه زیر سلطه سنت‌های رایج غلط جامعه، آسیب‌های جدی به خود دیده‌اند.
وی ادامه می‌دهد: این نظام کهن که چون خزه به روی آن‌ها چسبیده باعث فروپاشی ارزش‌های انسانی یک زن به مانند برناردا آلبا شده و باعث یک تراژدی به مانند آدلای قصه ما شده است.
حجازی می‌افزاید: بی بند و باری اصلا شایسته نیست اما اطاعت کورکورانه از سنت‌های به ظاهر درست و کاملا غلط به نظر بنده جایز نیست. انسان‌ها با عشق زندگی می‌کنند و عشق صادق یک موهبت الهی است.
وی می‌گوید: عاشقان، آزاد زیست هستند و از شرافت و آزادی خود دفاع می‌کنند، همان طور که آدلا دفاع کرد.
وی در ادامه با بیان این‌که نمایش “خانه برناردا آلبا” در ادامه دو نمایش عروسی خون و یرما به قلم لورکا نوشته شده است، ادامه می‌دهد: خانه برناردا بیش از یک قرن پیش نگارش شده اما وضعیت کنونی دختران و زنان، سنت‌های غلط رایج و هم‌چنین اتفاقات اشتباهی که به نام مذهب علیه زنان و دختران رخ می‌دهد را بیان می‌کند.
وی در خصوص سختی‌های آماده سازی این نمایش، خاطرنشان می‌کند: تمرین نمایش برناردا را دو سال پیش (قبل از پاندمی کرونا) آغاز کردیم اما متاسفانه پیش از بازبینی آن، به دلیل محدودیت‌های کرونایی تمرینات را متوقف کردیم. در این نمایش، تینا عبدی، بازیگر جوان تئاتر تبریز نقش آدلا را بازی می‌کرد که متاسفانه در این دوران فوت کرد.
حجازی با بیان این‌که این نمایش را تقدیم به روح تینا عبدی که نقشش را در زندگی واقعی تجربه کرد، تقدیم می‌کنیم، اظهار می‌کند: پس از توقف چندباره تمرین‌ها و تغییر برخی از بازیگران، بالاخره امروز شاهد اجرای این نمایش هستیم.
وی با بیان این‌که نمایش برناردا در یک ژانر درام، تراژدی و اجتماعی است، می‌گوید: بانوان قشری ظریف، لطیف و آسیب پذیر جامعه هستند که بایستی جایگاه مقدس آن‌ها در جامعه بیش از پیش تبیین شود.
وی خاطرنشان می‌کند: تماشای این نمایش را به خصوص برای مادران توصیه می‌کنیم تا از این طریق واقعیت یکسری مشکلاتی که در خانواده‌ها برای دختران ایجاد می‌شود را تماشا کنند تا ابعاد و تاثیرات آن‌ها بر زندگی فرزندانشان را متوجه شوند.
این کارگردان تئاتر در خصوص حمایت‌های انجام گرفته از این نمایش، اظهار می‌کند: تبریز ظرفیت نرم افزاری و سخت افزاری برای تئاترهای بزرگ و مفهومی چون خانه برناردا را ندارد. هیچ حمایت آنچنانی و دغدغه مند هنر تئاتر از این نمایش انجام نگرفته است.
بر اساس این گزارش، امیر حجازی، دراماتورژ، طراح و کارگردان این نمایش بوده و مهناز زمانخانی دستیار کارگردان و طراح حرکات فرم، نسیم نجیبی دستیار دوم کارگردان، فاطمه بارانی مدیر صحنه، مهیار مسیب زاده مدیر تولید، یاشار با حجب قدس سرپرست گروه اجرای دکور، معصومه حبابی طراح لباس، آرش حجازی طراح پوستر و بروشور، حسین قاسمی ساخت تیزر و علی صفایی فر و علی منافی طراحی و اجرای نور را برعهده دارند.
بازیگران توانمند بانوی تبریزی شامل فیروزه نعمتی، مهناز زمانخانی، ربکا علیزاده، پریا قاسم زاده، زهره پوررادی، پینار خداوندی، نیکو شجاعی، فریبا خورشید، فاطمه بارانی و رقیه شادخواه نیز در این نمایش به ایفای نقش می‌پردازند.
نمایش خانه برناردا آلبا قرار است از روز پنجشنبه، ۲۱ بهمن ماه ساعت ۱۸ عصر در محل مجموعه فرهنگی هنری تربیت، تئاتر شهر تبریز به روی صحنه رود و علاقه مندان می‌توانند جهت تماشای این نمایش به صورت حضوری و یا از طریق سایت اقدام کنند.//ایسنا
