حبس ابدِ” گذشته‌ات نباش!

روانشناس با بیان اینکه افراد نباید خود را در اشتباهات گذشته به اصطلاح “حبس ابد” کنند، گفت: سرزنش خود و عذاب وجدان نسبت به اشتباهات گذشته نه تنها از تکرار اشتباهات جلوگیری نمی‌کند بلکه امکان تکرار مجدد آنها را نیز بالا می‌برد، بنابراین افراد به جای اینکه دائما به گذشته خود فکر کنند و اسیر آن شوند، باید آنها را بپذیرند و هوشیارانه از بروز مجددشان جلوگیری کنند.

شبنم طلوعی در گفت‌وگو با خبرنگار، اظهار کرد: افراد تصور می‌کنند هرچه بیشتر نسبت به اشتباهات گذشته خود عذاب وجدان داشته باشند، از بروز مجدد آن مساله پیشگیری کرده‌اند این در حالی است که عذاب وجدان نسبت به اشتباهات گذشته تنها نوعی تنبیه محسوب می‌شود که نمی‌تواند از تکرار اشتباهات جلوگیری کند.

وی با بیان اینکه فراموشی گذشته امکان پذیر نیست و تنها می‌توان اتفاقات گذشته را کمرنگ کرد، ادامه داد: با عدم تکرار اشتباهات، می‌توان گذشته را برای خود کمرنگ کرد و لازمه این عدم تکرار، عدم عذاب وجدان و عدم سرزنش دائم خود به خاطر مسائل رخ داده است.

طلوعی توضیح داد: افراد تصور می‌کنند وقتی خود را سرزنش می‌کنند روان آنها درگیر اتفاق رخ داده در گذشته می‌شود و اینگونه امکان بروز مجدد اشتباه کم می‌شود در حالی که افراد وقتی برای اشتباهات گذشته احساس گناه و عذاب وجدان دارند خیالشان نسبت به آن اشتباه مرتکب شده راحت می‌شود چراکه تصور می‌کنند درست است که اشتباهی انجام داده‌اند اما در مقابل عذاب وجدان نیز گرفته‌اند. این عذاب وجدان به آسودگی خیال آنها نسبت به شدت خطرناک بودن اشتباه گذشته می‌انجامد و این آسودگی خیال باعث تکرار مجدد اشتباه می‌شود چراکه فرد هوشیارانه به اشتباه گذشته نگاه نمی‌کند، بنابراین برای جلوگیری از بروز اشتباهات گذشته باید روان افراد نسبت به آن “آسوده” نباشد.

به گفته طلوعی، وقتی روان افراد نسبت به اتفاقی که در گذشته رخ داده آسوده باشد، امکان تکرار مجدد آن خطا و بازخواست مجدد روان و عذاب وجدان مجدد وجود دارد، بنابراین نباید با سرزنش دائم و تنبیه خود برای اتفاقات گذشته، روان خود را نسبت به بروز مجدد آن آسوده کنیم.
وی تصریح کرد: درواقع احساس گناه و عذاب وجدان یعنی فرد برای کاری خود را تنبیه می‌کند و تنبیه خود در آن لحظه یعنی امکان انجام و تکرار آن اشتباه را مجددا به خود می‌دهد. در واقع احساس گناه و عذاب وجدان محوری برای تکرار عمل اشتباه است چراکه این احساس گناه در مقابل یک عمل اشتباه، فرد را به اصطلاح حساب بی‌حساب می‌کند و مجددا راهی برای تکرار عمل اشتباه باز می‌شود این در حالی است که روان افراد باید درگیر آن عمل اشتباه شود تا هوشیارانه از تکرار مجدد آن اشتباه جلوگیری شود.
این روانشناس با بیان اینکه رشد شخصیتی افراد در هر دوره‌ای لازم است و نباید افراد خود را برده گذشته‌ای کنند که باید سالها قبل آن را رها می‌کردند، ادامه داد: باور کنید که تمام تصمیماتی که گرفته‌اید و هرآنچه که بوده‌اید با توجه به شرایط و اتفاقات آن زمان شکل گرفته است و اکنون باید دست از سرزنش کردن خود بردارید. از اشتباهات خود درس بگیرید و با دانستن این مطلب که تمام ناملایمات گذشته شما را به فردی قوی تر بدل کرده است به رشد شخصیتی خود ادامه دهید.

طلوعی در پایان سخنان خود توصیه کرد: اگر در جهان می‌توانستیم راهی بیابیم که آب رفته را به جوی بازگردانیم، ارزش داشت که خود را درگیر خطاهای گذشته کنیم، اما اینگونه نیست. بنابراین در گذشته خود گیر نکنید و مانع رشد خود نشوید. سعی کنید تمام اشتباهات و انتخاب‌هایی که تا کنون داشته اید را بپذیرید، بدون سرزنش خود و هوشیارانه از بروز مجدد آن جلوگیری کنید.
انتهای پیام