ثبت ژئوپارک «سهند» افق توسعه گردشگری در مراغه
برای نخستین‌بار طی سال ۱۳۸۹ در کتاب «اطلس توانمندی‌های ژئوپارک و ژئوتوریسم ایران» نوشته «امری کاظمی» که توسط سازمان زمین‌شناسی کشور انتشار یافت، پیشنهاد قطعی برای ثبت ملی و جهانی منطقه سهند به مرکزیت مراغه به عنوان ژئوپارک در این کتاب مطرح شد.
از آن تاریخ به بعد گهگاهی زمزمه‌ها برای ایجاد و ثبت ژئوپارک سهند به گوش رسید اما همتی بلند و همگانی نیاز است تا ژئوسایت‌های متعدد که دارای ویژگی‌های ارزشمند زمین‌شناختی و آثار ناملموس فرهنگی در اطراف این ژئوسایت‌ها می‌باشد، حفاظت، تقویت و برای ثبت ملی و جهانی مهیا شود؛ ژئوسایت هایی که در مجموع ژئوپارک سهند را تشکیل خواهند داد و اکنون و در دولت سیزدهم کارگروهی به ریاست فرماندار مراغه برای آن تشکیل شده است.
این کارگروه اکنون در حال طراحی ساختار و زمینه‌چینی برای افتتاح دبیرخانه ژئوپارک سهند است و در صورتی که همکاری بخش خصوصی برای مشارکت در تامین مالی آن جلب شود، ژئوپارک مراغه به سرعت ایجاد خواهد شد.
معاون استاندار آذربایجان‌شرقی و فرماندار مراغه با بیان اینکه امروزه موضوع ژئوپارک رویکرد اصلی توسعه گردشگری در بسیاری از کشورهای پیشرفته و دارای ظرفیت‌های طبیعی و فرهنگی است، می‌گوید: نقش اصلی ژئوپارک کمک به جوامع محلی برای احیا و تقویت هویت محلی و فرهنگی با توجه به اصول توسعه پایدار است.
به گفته «داود اسدیان» با شناسایی دقیق و ایجاد یک سیستم مدیریتی یکپارچه در ژئوسایت‌هایی که مجموعه آنها ژئوپارک مراغه را تشکیل می‌دهد، حفاظت از میراث زمین‌شناسی، توسعه گردشگری و آموزش عمومی در جوامع محلی در دستور کار قرار می‌گیرد و این سیستم به اساسنامه، ساختار تشکیلاتی، دبیرخانه، سایت اینترنتی و کار گروهی منسجم نیاز دارد.
«غلامرضا زارع»، رئیس اداره محیط زیست مراغه که پشتیبانی فنی و علمی کارگروه ایجاد ژئوپارک در مراغه را بر عهده دارد نیز در مورد روند کار بیان کرد: پیش‌نویس ساختار تشکیلاتی با الگوبرداری از کارگروه ژئوپارک طبس و سبزوار و همچنین رایزنی با کارشناسان سازمان زمین‌شناسی تهیه شده و تکلیف اعضای هیئت امنای آن در جلسه بعدی کارگروه مشخص خواهد شد.
به گفته وی در این پیش‌نویس فرماندار مراغه ریاست کارگروه ژئوپارک را بر عهده دارد و ۶ کارگروه اجرایی و دو کارگروه تخصصی برای آن پیش‌بینی شده است.
وی افزود: مسئولان محلی برای ایجاد ژئوپارک در مراغه عزم جدی دارند و همین اراده می‌تواند مدیریت یکپارچه برای رسیدن به اهداف را در سریع‌ترین زمان ممکن میسر کند اما از ظرفیت بخش خصوصی نیز نباید غفلت شود.
به گفته وی در مرحله نخست ۳۶ ژئوسایت برای ثبت ملی و سپس بین‌المللی در مراغه شناسایی شده اما برخی از کارشناسان معتقدند که تعداد آنها با انجام کارهای پژوهشی دو تا سه برابر خواهد شد.
ژئوپارک‌ها در کانون توجه گردشگران طبیعت قرار دارد
رئیس اداره محیط زیست مراغه با اشاره به نقشی که ایجاد ژئوپارک مراغه در روند توسعه این شهرستان می‌تواند داشته باشد، گفت: ژئوپارک‌ها در مرکز توجه گردشگران طبیعت و به ویژه زمین‌شناسی جهان قرار دارد.
زارع با اشاره به کارکردهای آموزشی – پژوهشی و حفاظتی ژئوپارک‌ها، افزود: گردشگری زمین‌شناسی همواره به عنوان موتور محرک اقتصادی در ژئوپارک و حوزه نفوذ و کارکرد اقتصادی آن ضلعی از اضلاع مثلث کارکردهای ژئوپارک در نظر گرفته می‌شود.
به گفته وی ایجاد ژئوپارک و گردشگری زمین‌شناسی نقش بسیار مهمی در رشد کیفی زندگی مردم و رهایی از فقر و ارتقای اقتصادی دارد و بر همین اساس نیز کشورها از ثبت ژئوپارک به عنوان ابزاری اقتصادی بهره می‌برند.
وی همچنین به اهمیت رشد و تقویت اکوتوریسم سایت فسیلی مراغه به عنوان یک ابزار اقتصادی اشاره کرد و اظهار داشت: توجه و رسیدگی به موزه صحرایی در محدوده اثر طبیعی ملی و توسعه موزه مرکز تحقیقات دیرینه‌شناسی کشور می‌تواند زمینه رشد اقتصادی منطقه و ایران را با ایجاد اشتغال از راه جذب گردشگر فراهم کند.
رئیس اداره محیط زیست مراغه اضافه کرد: همچنین با به‌کارگیری افراد محلی به مشاغل جدید در حاشیه ژئوسایت‌ها می‌توان ضمن رونق بخشیدن به اقتصاد منطقه، حفاظت منطقه را هم با مشارکت مردمی تضمین کرد.
«زارع» با بیان اینکه سایت فسیلی مراغه با ژئوپارک «یونتای شان» چین بی‌شباهت نیست، اضافه کرد: علاوه بر سایت‌های فسیلی مراغه، ظرفیت‌های طبیعی دیگری نیز در این شهرستان وجود دارد که می‌تواند به ایجاد ژئوپارک مراغه کمک کند.//ایرنا
