در یادداشت قبلی ازاختلاط در واژه های معرف نقش های سیاسی اجتماعی گفتیم که چگونه در ایران واژه ها و نقش هایی مثل پژوهشگر، تئوری پرداز، عالم، روشنفکر، روشنگر، لیدر، سیاستمدار، مدیر، استراتژیست، کنشگر، اصحاب رسانه ای ، افراد حزبی از هم تفکیک نشده و باعث تزاحم و تداخل و برآیند کاهشی و حتی خنثی سازی همدیگر می گردد و در این یادداشت برآنم جهت تنویر افکار مخاطب سعی در ارائه تعریف استنباطی جامع و ساده از مفاهیم و نقش های چند واژه پر کاربرد داشته باشم
پژوهشگر؛ پژوهشگر با استفاده از ابزارهای مختلف و روش هاي علمي درصدد رسيدن به شناختي تازه از مسائل و مفاهيم مختلف است بعبارتی دیگر دنبال کشف چرائی و علل و ریشه وقایع است
تئوری پرداز؛ تئوری پرداز بدنبال ابداع مجموعهای از مفاهیم با قواعد منطقی نظامند مرتبط با یکدیگر است که بتوان بر اساس آن پدیدهای را پیشبینی و توجیه کرد بعبارتی تئوری پرداز نقش اش مدل مند کردن موارد و نتایج و راه حل هاست
روشنفکر؛ فردی است که توانائی فهم و درک و تحلیل مشخص و دقیق جامع از وقایع را دارد
روشنگر؛ گروهی از روشنفکران که با علم ، توانائی و مهارت ارتباطی لازم در جهت تبیین مسائل و واقعیت ها به تمام یا بخشی از توده ها فعالیت می کنند
لیدر یا رهبر ؛ فردی با توانائی تعیین مسیر سعادت جامعه بر اساس برآیند جمعی استنباطی از طلب آحاد جامعه منطبق با شرایط حاکم بر اجزاء ،محیط و آینده نگری لازم و انتخاب اهداف و استراتژی های مناسب با بهره مندی از روشنفکران، استراتژیست ها و برنامه ریزان و استفاده حداکثری از پتانسیل بالفعل و بالقوه برای ایجاد حداکثر احساس سعادتمندی در جامعه می باشد
سیاستمدار؛ فردی عموما حزبی دارای منصب و یا بدنبال آن، که توانائی اقناع انبوه بیشتری از عموم جامع را نسبت به موثر و مفید بودن برنامه ها در راستای خواسته های جامعه دارد .
مدیر ؛ فردی با توان هدف گذاری و برنامه ریزی صحیح و مناسب در راستای رسالت و چشم انداز تعیین شده با استفاده از پتانسیل سخت افزاری و انسانی مجموعه برای کسب نتیجه حداکثر می باشد
استراتژیست ؛ فردی است که قدرت تحلیل صحیح فرصتها، تهدیدات و نقاط قوت و ضعف مجموعه و توانائی تخیل و طراحی مسیرهای متعدد با اشراف به محاسن ومعایب شان برای کمک به مدیریت سازمان و یا راهبری جامعه در راستای وظایف را دارد
کنشگر فردی با رویکرد مقابل انفعال و عافیت طلبی است که بطور ذهنی به وضعیت موضوعی عموما اجتماعی حساسیت داشته و از طرق میانه روی و با رویکرد پویا و اقدام سازنده و لازم پیگیر تقویت نقاط مثبت و برطرف کردن نقاط ضعف می باشد
اصحاب رسانه ؛ با بررسی میدانی و پرسشگری بی طرفانه و اطلاع رسانی حرفه ای بدنبال حداکثر روشنگری و اطلاع رسانی ازاتفاقات و وقایع است
افراد حزبی و جناحی ؛ افرادی از شهروندان جامعه با اهداف و منافع سیاسی مشترک که بخشی از خواسته های خود را در بروز تفکروتصاحب قدرت حزب یا جریان فکری خاص خویش تصورکرده و توان خویش را درکسب سهم بیشتر قدرت توسط حزب یا گروه و جناح خود طبق دستورات و برنامه های اعلامی رهبری حزب شان دنبال می کند
پژوهشگر و کنشگر توسعه – جواد نیکبخت