آیین رونمایی از سامانه‌های جدید الکترونیکی قوه‌قضاییه

آیین رونمایی از سامانه‌های جدید الکترونیکی قوه‌قضاییهچهارمین روز از هفته قوه‌قضاییه و با هدف ایجاد دستگاه قضایی هوشمند مورد بهره برداری قرار گرفته اند.
با راه اندازی این سامانه‌ها تعداد سامانه‌های الکترونیکی قوه قضاییه به ۳۰ سامانه ارتقا می‌یابد.آغاز به کار این سامانه‌ها گام مهمی در جهت تسهیل و تسریع در خدمت‌رسانی به شهروندان و کاهش مراجعات مردمی به مراجع قضایی خواهد بود.سامانه نوبت‌دهی الکترونیک، سامانه کشف شهود حرفه‌ای، سامانه صدور الکترونیکی گواهی عدم سوء پیشینه، سامانه ثبت قرارداد وکلا، سامانه بازرسی و نظارت و رسیدگی به شکایات و اعلامات و الکترونیکی کردن فرآیند‌های دفاتر اسناد رسمی و ازدواج و طلاق و تصدیق اصالت سند مالکیت از جمله این سامانه‌ها هستند.گفتنی است، این سامانه‌ها در ایجاد شفافیت و ارتقا سلامت اداری سیستم قضایی و تسریع در فرآیند دادرسی تاثیر بسزایی خواهند داشت.آیت الله رییسی در این مراسم ابراز امیدواری کرد که سامانه‌هایی که متخصصان متبحر و متدین با یک حرکت جهادی و کار و تلاش قابل تقدیر راه اندازی کرده اند، به تسهیل امور مردم، آسان شدن دسترسی به عدالت، کرامت مردم و توجه به حقوق مردم و افزایش اعتماد عمومی به دستگاه قضایی بینجامد.وی ضمن تقدیر از دکتر زارع پور، رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه و همکاران وی و کسانی که در گذشته در این مرکز در این زمینه تلاش کردند، راه اندازی این سامانه‌ها را در راستای تحول در دستگاه قضایی عنوان کرد.رییس قوه قضاییه افزود: تحول در دستگاه قضایی بدون راه اندازی این سامانه‌ها امکانپذیر نیست و این تحول تسریع در رسیدگی‌ها، رفع اطاله دادرسی، کرامت نسبت به مردم و اجرا و تسهیل دسترسی به عدالت را می‌طلبد که همه این سامانه‌ها می‌تواند در جهت تحقق این اهداف نقش مهمی را ایفا کنند.
 
رییس قوه قضاییه از سامانه نوبت دهی به عنوان طرحی یاد کرد که در افزایش میزان رضایت مردم نقش دارد و به سامانه نظرسنجی که ارباب رجوع نظر خود را اعلام می‌کند و قاضی و کارمند در جریان این نظرسنجی قرار می‌گیرد، اشاره کرد و گفت: این موضوع می‌تواند به ارتقاء رضایتمندی مردم و توجه به کرامت انسان کمک کند. 
آیت الله رییسی ادامه داد: اگرچه بخشنامه‌ کرامت سال گذشته ابلاغ شده است، ولی باید سازوکار این بخشنامه ایجاد می‌شد که مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه سامانه آن را ایجاد کرد. این سامانه می‌تواند فرایند سنجش را در مورد بخشنامه کرامت عملیاتی و اجرایی کند.وی با اشاره به راه اندازی سامانه صدور گواهی عدم سوءپیشینه افزود: این موضوع از مسائلی بود که مردم را رنج می‌داد و پاسخ به آن تقریبا ده روز معطلی داشت؛ ولی راه اندازی این سامانه و به روزرسانی استعلام عدم سوءپیشینه، حتما در جهت فضای کسب و کار در کشور و رضایت مردم تاثیر دارد.رییس قوه قضاییه در مورد سامانه استعلام از بیمه‌ها و بانک‌ها گفت: قضات بر این اساس می‌توانند به لحظه به بانک های اطلاعاتی مختلف دسترسی داشته باشند و این مقدمه شکل گرفتن دولت الکترونیک است.آیت الله رییسی دولت الکترونیک را از ضرورت‌های جدی کشور عنوان کرد که می‌طلبد همه بخشهایی که به اطلاعات دسترسی دارند، به هم مرتبط شوند و همکاری و همراهی بیشتری با هم داشته باشند و تبادل اطلاعات بین بخش ها صورت گیرد تا در عمل دولت الکترونیک شکل گیرد.وی تاکید کرد: استعلام از بانک ها و بیمه ها می تواند دسترسی به اطلاعات را برای قاضی تسهیل کند و تصمیم گیری را سهل نماید.
رییس قوه قضاییه با اشاره به سامانه‌های خودکاربری وکلا و نمایندگان حقوقی و کارشناسان رسمی گفت: این اقدام می تواند کارها را آسان و تسهیل کند.آیت الله رییسی با تاکید بر اینکه قانون، دادرسی الکترونیک را به رسمیت شناخته است، بیان داشت: دادرسی الکترونیک نوعی از دادرسی است که قانونگذار آن را پذیرفته است.وی یادآور شد: کرونا می‌توانست به عنوان یک تهدید برای تاخیر در کارها تلقی شود؛ ولی مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه این تهدید را با گسترش دادرسی های الکترونیک به یک فرصت تبدیل کرد.وی با اشاره به برگزاری بیش از هزار مورد دادرسی الکترونیک در استان‌ها اظهار کرد: این اقدام گام بسیار موثری در جهت گسترش دادرسی های الکترونیک است؛ به نحوی که بتوان رفت و آمد را کمتر کرد و نفع را بالا برد.رییس قوه قضاییه با ابراز امیدواری نسبت به افزایش روزافزون دادرسی الکترونیک، استفاده از فناوری برای رسیدگی به پرونده ها حتی در استان‌های محروم را اقدامی پسندیده دانست و بیان داشت: این موضوع به بروزرسانی پرونده ها و افزایش رضایتمندی مردم و عمل به قانون کمک می‌کند.
آیت الله رییسی با اشاره به راه اندازی صددرصد سامانه هایی که در امر مبارزه با قاچاق کالا بر عهده قوه قضاییه است، گفت: مطابق آمارهای ارائه شده، قوه قضاییه در بین دستگاه های کشور صد در صد تعهداتش را در این زمینه انجام داده و سامانه های مورد نیاز در قوه قضاییه راه اندازی شده است تا در ارتباط با سامانه های دستگاه های دیگر، نقش بسزایی در مبارزه با قاچاق کالا داشته باشد.وی خاطرنشان کرد: در این سال که یکی از اولویت های قوه قضاییه توجه به کرامت ارباب رجوع و اجرای بخشنامه کرامت بوده است، ایجاد این سامانه ها در جهت تحقق شفافیت و روان کردن امور، نقش داشته است.رییس قوه قضاییه با ابراز خرسندی از راه اندازی این سامانه ها گفت: گام هایی که امروز متخصصین برداشته اند، قوه قضاییه هوشمند را نوید می دهد که در راستای تحول دستگاه قضا بسیار نقش آفرین است.آیت الله رییسی گفت: انتشار آرای قضایی و نقد آن توسط نخبگان و خبرگان و پژوهشگران و محققان یکی از سازوکارهایی است که به اتقان کار در دستگاه قضایی کمک می کند و زمینه آن فراهم شده است.وی ابراز امیدواری کرد این گام های استوار روز به روز بتواند بر تحول در دستگاه قضایی و دسترسی آسان به عدالت و شفافیت و روان کردن ارتباطات و دادرسی الکترونیک تاثیر بسزایی داشته باشد و افزایش اعتماد عمومی و تسهیل امور مردم را فراهم سازد.
 
ویژگی برخی از سامانه های جدید قوه قضاییه
در سامانه خودکاربری وکلا،  وکلا بدون آنکه نیازی به مراجعه قوه قضاییه داشته باشند می‌توانند از منزل و محل کارشان تمام کارهای خود را از ارسال شکواییه، تنظیم دادخواست، ارسال لایحه، ثبت قراردادهایشان تا حتی تمدید پروانه‌شان را با کارتابل ویژه‌ای که برایشان پیش‌بینی شده انجام دهند.در رابطه با ثبت و پیگیری اعاده دادرسی از دیوان عالی کشور، مردم باید مسافت‌های طولانی برای انجام این کار طی می‌کردند و نوبت می‌گرفتند و صف می‌کشیدند که در حال حاضر این خدمت از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اجرا خواهد شد.
با راه اندازی سامانه نوبت‌دهی، افراد می توانند از طریق آنلاین اقدام به نوبت‌گیری کنند و به موقع در مکان حاضر می‌شود.در سامانه سامانه نظرسنجی، نظرسنجی، بی واسطه و بدون دخالت انسان شکل می‌گیرد و هرکسی که به قوه قضاییه مراجعه کند بلافاصله بعد از آنکه کارش انجام شد یک پیامک برای او با یک لینک ارسال می‌شود و می‌تواند هم در مورد واحد قضایی و هم در مورد تک تک افرادی که در مسیر ایشان قرار داشتند نظر و نمره دهد.
سامانه صدور گواهی عدم سوءپیشنیه یکی دیگر از سامانه هایی است که تا پیش از این از طریق پلیس و هم از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام می‌شد و معمولا چند روز طول می‌کشید، مدت زمان آن به یک روز کاهش یافته است.در رابطه با استعلام آنی ثبت اسناد،کلیه دستگاه‌ها مکلف شدند به شکل الکترونیکی به استعلامات پاسخ دهند.براساس سرویس استعلام شماره حساب به شکل آنلاین، کارکنان دستگاه قضایی می توانند  به شکل آنلاین می‌توانند کد ملی را وارد کرده و به لیست حساب‌های فردی که دادخواست احضار داده یا برای اجرای احکام، دسترسی پیدا کنند و صرفا با آن بانک‌های مشخص استعلام شود و اینگونه نباشد تا مردم به 37 نهاد پولی و بانکی مراجعه کنند.