آخرین وضعیت معادن آذربایجان شرقی/ سهم استان از مس سونگون به درستی تعیین شود

عضو هیئت مدیره خانه معدن آذربایجان شرقی گفت: صحبت‌هایی از خیلی وقت پیش انجام می‌شود که معدن مس سونگون متعلق به خود آذربایجان شود، ولی در عمل شاهد هیچگونه عملکردی نیستیم؛ تحقق این امر نیازمند یک حرکت هوشمندانه و در عین حال اساسی است تا سهم آذربایجان از سونگون به درستی تعیین و تعریف شود.

محمد نصیری در گفت‌وگو با خبرنگار ، در خصوص وضعیت معادن آذربایجان شرقی، اظهار کرد: بخش قابل توجهی از اقتصاد مقاومتی ما از مسیر معادن محقق می‌شود؛ ولی متاسفانه در سطح کلان به ویژه در استان ما این امر مورد توجه مسئولان قرار نگرفته است.

وی ادامه داد: به دلیل این‌که مسئولان و سرمایه گذاران استانی به موضوع معادن و فعالیت‌های معدنی توجه لازم ندارند، معادن استان در شان و جایگاه خود قرار نگرفته و ما شاهدیم که در سطح استان معادن ارزشمند ما را شرکت‌های خارج از استان بهره برداری می‌کنند و این امر نشانگر عدم توجه به ظرفیت‌های استانی است؛ از این رو باید مسئولان وقت استان، به حوزه صنایع معدنی و کسب و کار معادن اهتمام ویژه‌ای داشته و در اولویت‌های فکری و برنامه‌ریزی آن‌ها قرار گیرد.

وی افزود: جا دارد سرمایه‌گذاران این استان نیز بر روی معادن توجه ویژه داشته باشند؛ چراکه شرکت‌های صاحب‌نام خارجی، بر روی این معادن سرمایه گذاری کرده‌اند و این امر نشان می‌دهد که قطعاً فعالیت معدنی در این استان توجیه اقتصادی دارد.

وی با بیان این‌که آذربایجان شرقی یکی از استان‌های مستعد به لحاظ معدنی است، گفت: اگر معادن استان به درستی مورد توجه قرار گیرد، شاهد توسعه کسب و کار در حوزه معادن به ویژه در مناطق محروم خواهیم بود.

نصیری ضمن تشریح ظرفیت‌های معدنی استان، اظهار کرد: آذربایجان شرقی بر روی کمربند کانیزایی آلپ – هیمالیا قرار گرفته است، پتانسیل‌های بزرگ فلزی از جمله مس – مولیبدن و طلا در این استان وجود دارد که نمونه آن مس انجرد، مس – مولیبدن سونگون، مس مزرعه، طلای اندریان، طلای مزرعه شادی و … بوده که متاسفانه تقریباً از طریق شرکت‌های غیر بومی و خارجی بهره‌برداری می‌شوند و سرمایه گذاران بومی جا دارد به این عرصه وارد شوند.

این فعال معدنی تصریح کرد: آذربایجان شرقی به لحاظ تنوع و کمیت پتانسیل‌های معدنی در رده‌های اول کشوری قراردارد؛ ولی به لحاظ توسعه معادن و صنایع معادن، استان‌هایی نظیر کرمان، اصفهان و خراسان نسبت به آذربایجان پیشی گفته‌اند؛ بنابراین از لحاظ توسعه معادن استان در جایگاه شایسته و مطلوبی قرار نگرفته‌است؛ امیدواریم ما نیز شاهد حمایت مسئولان کشور و استان در حوزه معدن از اکتشاف تا بهره برداری شویم.

وی با اشاره به آخرین وضعیت معادن استان، گفت: وضعیت معادن در دولت قبلی چندان مناسب نبوده است؛ به طوری‌که نه تنها شاهد هیچ مساعدتی از سوی دولت برای معادن و بهره برداران نبودیم، بلکه شرایط و عرصه برای فعالیت معدنکاران سخت و تنگ تر شده بود.

وی اضافه کرد: تحریم‌های علیه کشور، منجر به کاهش صادرات و بازار فروش واحدهای معدنی شده و دولت قبل نیز برای تامین بخشی از کسری بودجه فشاری مضاعف برای معدنکار وارد کرد که نتیجه این موضوع کاهش آمار معادن فعال شد.

عضو هیئت مدیره خانه معدن استان گفت: امیدواریم سیاست‌های اشتباه دولت قبل دیگر تکرار نشود و ضمن درک شرایط فعالان و بهره برداران و سرمایه گذاران معدنی، زمینه و شرایط برای فعالیت‌های معدنی بیشتر شده و دید حمایتی در خصوص معادن ایجاد شود .

وی با اشاره به وجود حدود 700 معدن دارای پروانه بهره‌بردار در آذربایجان شرقی، متذکر شد: از این تعداد حدود 300 واحد فعال بوده و حدود نصف آن تعطیل هستند؛ ولی انتظار می‌رود با روی کار آمدن دولت جدید تعطیلی معادن متوقف شده و شرایط برای راه اندازی مجدد معادن راکد و همچنین توسعه اکتشافات و تسهیل کارهای اداری معدنکاران و رفع موانع و مشکلات آنها به معنای واقعی اجرایی شود.

این فعال معدنی اصلی ترین موانع معادن را، نوع نگاه دولت به بحث معدن (عدم توجه کافی به مانند سایر شاخه های صنعتی) و تحریم‌های حاکم در کشور عنوان کرد و گفت: متاسفانه هشت سال، نگرش به بخش معادن و صادرات آن نگرش حمایتی نبوده و دولت نیز به جای حمایت، فشار مضاعف وارد می‌کرد که شاهد تعطیلی قابل توجه معادن کوچک بودیم؛ چراکه معادن کوچک کشور اکثرا بخش خصوصی بوده و با کوچکترین فشار به سمت تعطیلی می‌روند.

وی در پاسخ به وضعیت مس سونگون، اظهار کرد: اگر طرح‌های توسعه‌ای سونگون به درستی و متناسب با پتانسل و ظرفیت معدن انجام شود، نه تنها در شهرستان ورزقان بلکه در منطقه نرخ بیکاری کاهش می‌یابد؛ از این رو باید سیاستی به کار گرفته شود که ارزش افزوده این معدن با چشم انداز توسعه پایدار در منطقه دیده شود.

عضو هیئت مدیره خانه معدن استان با اشاره به وضعیت صادرات مواد معدنی، تصریح کرد: معادن غیرفلزی ما به ویژه سنگ تزئینی به صورت کوپ قابلیت صادرات دارند که تراورتن، مرمریت و مرمر از منطقه استخراج می‌شود؛ باوجود این‌که شرایط تحریم‌ها وضعیت را برای صادرات سخت تر کرده بود، اما صادرات آن‌ها به طور کامل متوقف نشده بود.

نصیری با بیان این‌که متاسفانه عموما عمده خریدار مواد معدنی واسطه‌ها می‌باشند، گفت: این واسطه‌ها بخش قابل توجهی از سود را صاحب میشوند، جا دارد در این خصوص اتاق بازرگانی ما مسیر را هموارتر کند تا معادن به طور مستقیم بتوانند محصولات خود را صادر کنند.

این فعال معدنی اضافه کرد: اگر معدنکاران بتوانند به صورت مستقیم به بازارهای خارجی دست پیدا کنند و صادرات انجام دهند، ضمن ایجاد ارزش افزوده بیشتر، فعالیت‌های معدنی نیز افزایش یافته و شاهد فعال شدن اکثریت معادن استان خواهیم شد و بدین ترتیب خود استان از ثروت و منابع معدنی خود بیشترین بهره را خواهد برد.

وی در خصوص معدن طلای اندریان با بیان این‌که این معدن از حالت معدن بودن و انحصاری بودن خارج شده و حالت عمومی به خود گرفته است، خاطرنشان کرد: معدن اندریان یکی از معادن با ارزش طلای کشور در استان ما بوده و با تکنولوژی خارجی تولید انجام می‌گیرد؛ به طوری‌که رگه‌های پرعیاری در این معدن وجود دارد، ولی متاسفانه که افراد غیر مجاز نیز به صورت سنتی دسترسی پیدا کرده و بر خلاف قانون نسبت به سرقت مواد معنی اقدام می‌نمایند.

وی ادامه داد: متاسفانه طبق قانون 109 معادن برخورد قانونی لازم با این افراد انجام نمی‌گیرد و قطعاً در آینده نزدیک تبعات آن گریبان‌گیر استان و کشور خواهد شد.

وی توضیح داد: به هر حال معادن قابلیت حصارکشی نداشته و افراد غیرمجاز از رگههای پرعیار استخراج می‌کنند که باعث شده خود معدن از نظر توجیه اقتصادی با مشکل مواجه شده و ثروت‌های منطقه بدون حساب و کتاب از بین رود؛ لازم است سازمان صمت استان و وزارت صمت و سایر مسئولین استانی زیربط فکر اساسی و اقدام منتج به نتیجه در این خصوص انجام دهند.

وی در پایان اظهار امیدواری کرد که در صورت استفاده بهینه از نظرات صاحب نظران ارگان‌ها و سازمان‌های تخصصی در حوزه معدن، نظیر خانه معدن استان که از خود معدنکاران و بهره برداران تشکیل شده است و عملاً مشکلات و موانع و راهکارهای مربوط را درک و لمس کرده اند، صاحبنظران دانشگاه تبریز و دانشگاه صنعتی سهند تبریز، سازمان نظام مهندسی معدن استان و کارشناسان و متخصصان این حوزه مسائل و مشکلات معدنی تشریح شده و راهکارهای توسعه مشخص و در اختیار مسئولان، نمایندگان و دولتمردان استان قرار بگیرد.

وی افزود: امیدواریم که با یک اتحاد و همدلی این مهم صورت گیرد و در آینده شاهد توسعه معادن و صنایع معدنی در استان باشیم که قطعاً برای قرار گرفتن معادن استان در مسیر توسعه و استفاده بهینه از این پتانسیل‌های خدادادی و بهره مندی شایسته خود استان از معادن ارزشمند خودش این اتحاد، همدلی مسئولان و استفاده از نظرات تخصصی و کارشناسی ارگان‌ها، سازمانها و دانشگاههای مرتبط بسیار ضروری و موثر خواهد بود.//ایسنا